Wodorofosforan sodu

Wodorofosforan sodu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) addyt. hydroksydotrioksydofosforan(2−) sodu wodor. wodoro(tetraoksydofosforan) sodu Inne nazwy i oznaczenia półsyst. wodorofosforan sodu lub wodorofosforan disodu Stocka wodorofosforan(V) sodu inne fosforan dwusodowy (dawn.), kwaśny fosforan sodowy (dawn.), fosforan sodu dwuzasadowy (dawn.)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	Na2HPO4
Masa molowa	bezwodny: 141,96 g/mol dihydrat: 178,01 g/mol 7-hydrat: 268,07 g/mol 12-hydrat: 358,14 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	7558-79-4 (bezwodny) 10028-24-7 (dihydrat) 7782-85-6 (7-hydrat) 10039-32-4 (12-hydrat)
PubChem	24203
InChI InChI=1S/2Na.H3O4P/c;;1-5(2,3)4/h;;(H3,1,2,3,4)/q2*+1;/p-2 InChIKey BNIILDVGGAEEIG-UHFFFAOYSA-L
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 11,8 g/100 g[1] Temperatura rozkładu 250 °C
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne Numer RTECS WC4500000
Podobne związki
Inne aniony	wodorowęglan sodu; wodorosiarczan sodu, wodorosiarczyn sodu
Inne kationy	wodorofosforan potasu
Podobne związki	fosforan sodu; diwodorofosforan sodu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Wodorofosforan sodu, Na₂HPO₄ – nieorganiczny związek chemiczny, sól sodowa kwasu fosforowego. Ma postać bezbarwnych, silnie higroskopijnych kryształów. Jest rozpuszczalny w wodzie, daje alkaliczny odczyn roztworu (pH ok. 9 dla roztworu 5%^[2]).

Postacie hydratów

Oprócz formy bezwodnej, wodorofosforan sodu może występować w formie 3 różnych hydratów:

• dwuwodny (Na₂HPO₄·2H₂O)
• siedmiowodny (Na₂HPO₄·7H₂O)
• dwunastowodny (Na₂HPO₄·12H₂O)

Otrzymywanie

Związek ten otrzymywany jest:

• w reakcji zasady sodowej z kwasem fosforowym: 2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O
• w reakcji kwasu fosforowego z węglanem sodu: H₃PO₄ + Na₂CO₃ → Na₂HPO₄ + H₂O + CO₂

Zastosowanie

Wodorofosforan sodu używany jest jako regulator kwasowości w przemyśle spożywczym (E339) oraz pełni rolę substancji przeciwzbrylającej. Jest składnikiem niektórych środków przeczyszczających. Wykorzystywany jest jako dodatek w pestycydach i materiałach budowlanych^[3].

Jest składnikiem fosforanowych roztworów buforowych.

Przypisy