Wojciech Gryniewicz

Wojciech Gryniewicz

Wojciech Vincent Gryniewicz

Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1946 Bydgoszcz
Zawód, zajęcie	rzeźbiarz konserwator zabytków
Odznaczenia

Płaskorzeźba „Eliasz” (2000) autorstwa Wojciecha Gryniewicza; Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi

Wojciech Wincenty Gryniewicz (ur. 5 kwietnia 1946 w Bydgoszczy) – polski rzeźbiarz. Znalazł się w pierwszej dwudziestce cenionych rzeźbiarzy w Polsce według tygodnika „Wprost”.

Rodzina, dzieciństwo

Urodził się w inteligenckiej rodzinie wysiedleńców ze Lwowa. Ojciec artysty Józef Gryniewicz służył w Armii generała Władysława Andersa. Jako podoficer Wojska Polskiego, służył w Piątym Pułku Artylerii Polskiej biorąc udział w bitwach o Monte Cassino, Ankonę i Bolonię. Był jednym z pierwszych żołnierzy Wojsk Alianckich wkraczających do Bolonii. Ukończył Szkołę Podoficerską Artylerii Nr 5 we Lwowie. Był podoficerem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką Grunwaldzką, Medalem za udział w wojnie obronnej 1939, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945. Ojciec Wojciecha Gryniewicza w 1945 roku został odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyż Zasługi z Mieczami. Były więzień polityczny. W 1945 rodzina Wojciecha Gryniewicza została zmuszona do opuszczenia Lwowa i przesiedlona do Polski.

Wojciech Gryniewicz dzieciństwo i młodość spędził na Osiedlu Leśnym w Bydgoszczy. W 1965 roku ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i Studium Nauczycielskie w Szczecinie (dyplom 1968). W latach 1965–1970 był nauczycielem plastyki w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Krzywoustego w Kamieniu Pomorskim. W 1967 roku wraz z Adamem Kordalem założył Dyskusyjny klub filmowy DKF Powiększenie w Kamieniu Pomorskim.

W związku małżeńskim z Alicją Gryniewicz. Żona artysty ma niemieckie pochodzenie, ukończyła studia na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Łódzkim i AWF na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Jest sędzią Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, wieloletnim pedagogiem i dyrektorem szkoły. Od lat 80. XX w. kolekcjoner i mecenas sztuki współczesnej. W jej kolekcji znajdują się rzeźby, instalacje przestrzenne i grafiki.

Wojciech Gryniewicz jest ojcem Małgorzaty Gryniewicz i Marty Gryniewicz.

Studia, praca twórcza

W 1970 dostał się na Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Studiował w pracowni rzeźby prof. Alfreda Wiśniewskiego i prof. Adama Smolany. W 1975 otrzymał dyplom ukończenia studiów oraz nagrodę Ministra Kultury i Sztuki wraz ze stypendium za projekt pomnika „Obrońcom Helu”. W latach 70. planował wyemigrować do Francji, ale władze PRL trzykrotnie odmówiły mu paszportu.

W swoim dorobku ma wystawy zbiorowe w kraju i zagranicą (Francja, Niemcy, Czechy). W 1978 przyjeżdża na stałe do Łodzi, gdzie zaczyna realizować rzeźby monumentalne. Jego pierwsza pracownia mieściła się przy ulicy Piotrkowskiej 26. W 1997 roku przeniósł swoją pracownię rzeźby do Willi Gryniewiczów przy ul. Romańskiej w Łagiewnikach. Należał do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 2013 roku został odznaczony Medalem Honorowym Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego w kategorii „Kultura i Sztuka” i Odznaczeniem „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” przyznawane przez Radę Miejską w Łodzi. Znalazł się w pierwszej dwudziestce cenionych rzeźbiarzy w Polsce według tygodnika Wprost. W 2015 roku został odznaczony honorowym Krzyżem wiedeńskiego Towarzystwa Who is Who Gesellschaft für biographische Forschung Wien za wybitne zasługi w dziedzinie kultury i sztuki.

W 2012 roku był bohaterem programu TVP Łódź kreatywna – Wojciech Gryniewicz (realizacja Jacek Grudzień)^[1][2]. W kwietniu 2017 Wojciech Gryniewicz obchodził swoje 70. urodziny z udziałem łódzkich mediów i wiceprezydenta Łodzi Krzysztofa Piątkowskiego^[3].

Pomniki (projekt i realizacja)

Ławeczka Tuwima w Łodzi (1999)

Pomnik Ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego w Warszawie

10 października 2013, Warszawa; odsłonięcie Ławeczki ks. Jana Twardowskiego, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, wiceprezydent Warszawy Jacek Wojciechowicz, autor pomnika Wojciech Gryniewicz

Pomnik ks. Jana Twardowskiego w Warszawie

Wojciech Gryniewicz, podczas realizacji programu TVP ˌˌŁódź kreatywnaˈˈ

(c) Milesspoke z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Kwatery Ojców Franciszkanów na Cmentarzu Łagiewnickim w Łodzi

(c) Milesspoke z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Chrystus Frasobliwy – Kurowice

Wojciech Gryniewicz, Ławeczka Tuwima

Wojciech Gryniewicz, odsłonięcie pomnika ˌˌKochankowie z ulicy Kamiennejˈˈ

Wojciech Gryniewicz, obraz z 2009

• Pomnik ks. Jana Twardowskiego w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu^[4]
• pomnik Ławki Szkolnej w Warszawie – ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 35^[5]
• Pomnik Ofiar Komunizmu w Łodzi – pierwszy w Polsce pomnik upamiętniający ofiary reżimu komunistycznego w latach 1919–1989 – aleja Karola Anstadta 7^[6][7][8]
• Pomnik Wacława Milke w Płocku^[9][10]
• Pomnik Kolejarza w Grodzisku Mazowieckim
• Ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego^[11] – ul. Czerniakowska 178 A na Powiślu w Warszawie
• Kochankowie z ulicy Kamiennej^[12] – ul. Włókiennicza (dawna Kamienna) w Łodzi
• rzeźba Matki Bożej Królowej Polski – ołtarz główny – Rzymskokatolicka Parafia NMP Królowej Polski w Tomaszowie Mazowieckim^[13]
• Ławeczka Tuwima^[14] – ul. Piotrkowska 104 (przed Pałacem Juliusza Heinzla) w Łodzi
• pomnik bł. Rafała Chylińskiego – Cmentarz w Łodzi-Łagiewnikach
• pomnik św. Franciszka – Cmentarz w Łodzi-Łagiewnikach
• Pomnik prof. Tadeusza Kotarbińskiego – ul.Narutowicza 68 w Łodzi^[15][16].

Planowane realizacje

• pomnik niedźwiedzia Wojtka w Sopocie (przy ul. Bohaterów Monte Cassino)^[17][18]
• tablica portretowa upamiętniająca ks. Mariusza Szkwarka w Wyższym Seminarium Duchownym w Łodzi, przy ul. św. Stanisława Kostki 14.

Rzeźby sakralne (projekt i realizacja)

• 1977: wystrój wnętrz, płaskorzeźby (projekt i realizacja) – Opactwo Cystersów w Sulejowie
• 1980–1981: Droga Krzyżowa, płaskorzeźby (projekt i realizacja) – Kościół św. Stanisława Kostki w Płocku.
• 1994–2013:
  • rzeźba św. Franciszka (łuk romański z figurą) – Kościół św. Antoniego w Łodzi
  • nagrobki Ojców Franciszkanów (2 kwatery zbiorowe, 30 grobów) – Cmentarz w Łodzi-Łagiewnikach
• 1996:
  • rzeźby: ołtarz główny – Kościół pw. Miłosierdzia Bożego, Wola Rakowa
  • rzeźby: ołtarze boczne – Kościół pw. Miłosierdzia Bożego, Wola Rakowa
  • rzeźby: ołtarz główny – Parafia Św. Rafała Kalinowskiego w Wiskitnie
  • rzeźby: ołtarze boczne – Parafia Św. Rafała Kalinowskiego w Wiskitnie
  • rzeźby: Droga Krzyżowa (brąz) – Kalisz
  • rzeźba Chrystusa (drewno polichromowane) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
  • rzeźby: ołtarz główny (płaskorzeźby w ceramice) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
  • rzeźby: ołtarz boczny ˌˌAdoracja Barankaˈˈ (ceramika) – Parafia św. Rafała Kalinowskiego w Łodzi
• 1997: rzeźba Chrystus Frasobliwy (kapliczka przydrożna) – Kurowice
• 1998–2000:
  • płaskorzeźby: Przymierze Miłości w Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Zwiastowanie”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Boże Narodzenie”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Adoracja Korony”: Kaplica Matki Bożej – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Chrzest Chrystusa”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Objawienie Ducha św.”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „Adoracja Krzyża Drzewa Życia”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • rzeźba „św. Faustyny”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Adam i Ewa Drzewo Życia”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Noe”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Abraham”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Mojżesz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Dawid”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Salomon”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Melchizedek”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Eliasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Izajasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Jeremiasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Ezechiel”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Daniel”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
  • płaskorzeźba „Zachariasz”: Kaplica Chrystusa Miłosiernego – Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi
• 2000:
  • ołtarz główny: rzeźby Dwunastu Apostołów – Kościół Najświętszego Imienia Maryi w Laskowej
  • płaskorzeźba Duch Święty – Kościół Najświętszego Imienia Maryi w Laskowej
  • ołtarz główny: rzeźba Chrystus Ukrzyżowany – Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej
  • ołtarz główny: rzeźba Matka Boża (drewno) – Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej
  • ołtarz główny: rzeźba dwie grupy Aniołów Adoracyjnych (drewno) – Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej
• 2001–2002:
  • płaskorzeźba „Świetlne płomienie i adoracyjnych aniołów” w głównym ołtarzu w kościele św. Mateusza Ewangelisty w Łodzi
  • płaskorzeźba „św. Mateusz”: ołtarz główny w kościele św. Mateusza Ewangelisty w Łodzi
  • płaskorzeźba „Jan Paweł II”: ołtarz główny w kościele św. Mateusza Ewangelisty w Łodzi
  • płaskorzeźba „Stefan Wyszyński”: ołtarz główny w kościele św. Mateusza Ewangelisty w Łodzi^[19]
  • płaskorzeźba św. Antoni z Chrystusem (fronton ołtarza na dziedzińcu) – Kościół św. Antoniego w Łodzi
• 2003:
  • rzeźby czterech symboli Ewangelistów (głowice na kolumnach) – Parafia Wniebowstąpienia Pańskiego w Łodzi
  • Droga Krzyżowa (płaskorzeźby) w kościele św. Mateusza Ewangelisty w Łodzi^[19]
• 2007:
  • rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego – Matki Boskiej Różańcowej w Łodzi
  • płaskorzeźby ośmiu Aniołów Adorujących – kościół Matki Boskiej Różańcowej w Łodzi
• 2011:
  • rzeźba Miłosierdzia Bożego: ołtarz główny – Rzymskokatolickiej Parafii pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych
  • rzeźby na ołtarzu głównym w Rzymskokatolickiej Parafii pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych^[20][21]
  • tablica pamiątkowa poświęcona Marianowi Batko przy ul. Jurczyńskiego 1/3 w Łodzi (projekt i realizacja 1987)
  • tablice pamiątkowe poświęcone papieżowi Janowi Pawłowi II (dwie płaskorzeźby wykonane z brązu) – Port Lotniczy im. Władysława Reymonta w Łodzi (projekt i realizacja)^[22].
• 2013: rzeźby w Parafii Matki Bożej Fatimskiej w Łodzi.

Za granicą

• 2001:
  • rzeźba „Adoracja” – klasztor franciszkanów ul. Štursova 85/2, Karniów, Czechy
  • rzeźba „Tabernakulum – klasztor franciszkanów, Karniów
  • rzeźba „Baranek” – klasztor franciszkanów, Karniów
• 2002: rzeźba „św. Antoni z Chrystusem” – klasztor franciszkanów, Krnov

Inne realizacje

• 1974: tablica ul. Grząska Gdańsku
• 1977: rzeźba sowy i zdobienia secesyjne na dawnym Kinie Gdynia w Łodzi. W 2007 sowa została wpisana do europejskiej Księgi nocy o stworach i potworach (Monster Book).
• 1979: mogiła żołnierzy II wojny światowej na Cmentarzu Łagiewnickim w Łodzi
• 2006: tablica pamiątkowa poświęcona strajkowi studentów uczelni łódzkich w 1981 roku; na budynku Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, przy ul. Składowej 43 w Łodzi.
• 2021: tablica pamiątkowa z popiersiem Andrzeja Szymczaka w Hali Sportowej KS Anilana im. Andrzeja Szymczaka w Łodzi^[23]

Statuetki

Gryniewicz był wykonawcą i autorem następujących statuetek:

• 2006: Nagroda „Łódzki Filantrop Roku”, projekt i realizacja (brąz).
• 2004: Nagroda miesięcznika Tygiel Kultury – „Sprężyna”, projekt i realizacja (brąz).
• 2002: Nagroda Prezydenta Miasta Łodzi „Ławeczka Tuwima” – projekt i realizacja (brąz).

Konserwator zabytków (wybrane)

1974–1994 prace konserwatorskie w zakresie rzeźby w architekturze, zgodnie z uzyskanymi uprawnieniami z Ministerstwa Kultury i Sztuki:

• Zamek w Pszczynie (prace konserwatorskie we wnętrzach)
• Zamek Książ (prace konserwatorskie we wnętrzach)
• Sąd Okręgowy ul. Słowackiego 5 (prace konserwatorskie we wnętrzach przy zabytkowej sztukaterii) – Piotrków Trybunalski^[24]
• Budynek przy ul. Farnej 3 (konserwacja zabytkowej sztukaterii na elewacji) – Piotrków Trybunalski.
• Budynek przy ul. Szewskiej 3 (prace rekonstrukcyjno-konserwatorskie) – Piotrków Trybunalski.
• Pałacu Rudowskich, ul. Pasaż Rudowskiego 4, Piotrków Trybunalski (prace konserwatorskie zabytkowej elewacji pałacu).
• Bank Gospodarczy, Tomaszów Mazowiecki (prace konserwatorskie zabytkowej sztukaterii, projekty i realizacja żyrandoli, wnętrz sejfu i rekonstrukcja elementów rzeźbiarskich na bębnie kopuły powierzchniowej banku).

Odznaczenia i nagrody

Nagrody

• 1973–1974: stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki
• 1975: projekt pomnika Obrońcom Helu – I Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
• 1985: Ogólnopolski konkurs na projekt plakiety „Ochrona zabytków Krakowa” – I Nagroda
• 2003: Plebiscyt na „Rzeźbę Roku” za pomnik „Ławeczka Tuwima” w Łodzi – I Nagroda
• 2005: Konkurs „Produkt Regionalny Roku” Polskiej Organizacji Turystycznej za pomnik „Ławeczka Tuwima”^[25] – Wyróżnienie Ministra Kultury i Sztuki
• 2009: Konkurs 7 cudów Łodzi – Nominacja za pomnik „Ławeczka Tuwima”^[26]
• 2015: Honorowy Członek wiedeńskiego Towarzystwa Who is Who Gesellschaft für biographische Forschung Wien

Odznaczenia

• 2013: Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” przyznawana przez Radę Miejską w Łodzi^[27][28]
• 2013: Medal Honorowy Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego w kategorii „Kultura i Sztuka”.
• 2015: Krzyż elitarnego wiedeńskiego Towarzystwa Who is Who Gesellschaft fur biographische Forschung za wybitne zasługi w dziedzinie kultury i sztuki.
• 2018: Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości nadany przez premiera RP Mateusza Morawieckiego za wybitne zasługi w dziedzinie kultury i sztuki^[29]

Przypisy

Bibliografia

• Album Kościoły Archidiecezji Łódzkiej: tom I Nasze dziedzictwo (ISBN 978-83-927103-5-6) – zbiór prac artysty.

Linki zewnętrzne

• Wojciech Gryniewicz, TVP
• Wojciech Gryniewicz, flickr.com
• Pomnik Jana Nowaka Jeziorańskiego
• Pomnik Ławki Szkolnej
• Pomnik Ławki Szkolnej – YouTube
• Ławeczka Tuwima – YouTube