Wojna chorwacko-bośniacka

Wojna chorwacko-bośniacka
Rozpad Jugosławii
Ilustracja
Zgodnie z ruchem wskazówek zegara od prawego górnego rogu: resztki Starego Mostu w Mostarze zastąpionego mostem linowym; francuski oddział IFOR na patrolu pod Mostarem; chorwacki pomnik wojenny w mieście Vitez; bośniacki pomnik wojenny w miejscowości Stari Vitez; panorama Travnika podczas wojny
Czas

18 października 1992–23 lutego 1994

Miejsce

głównie środkowa Bośnia oraz wzdłuż rzeki Neretwa

Terytorium

Bośnia i Hercegowina

Wynik

porozumienie waszyngtońskie

Strony konfliktu
Herceg-Bośnia
 Chorwacja
 Bośnia i Hercegowina
Dowódcy
Franjo Tuđman
Gojko Šušak
Janko Bobetko
Mate Boban
Milivoj Petković
Slobodan Praljak
Ante Roso
Valentin Ćorić
Alija Izetbegović
Sefer Halilović
Rasim Delić
Enver Hadžihasanović
Arif Pašalić
Mehmed Alagić
Siły
40-50 tys.100-120 tys.
brak współrzędnych

Wojna chorwacko-bośniackakonflikt zbrojny pomiędzy Republiką Bośni i Hercegowiny a samozwańczą Chorwacką Republiką Herceg-Bośni, wspieraną przez Chorwację, który trwał od 18 października 1992 r. do 23 lutego 1994 r. Często określa się go mianem „wojny w wojnie”, ponieważ był częścią większej wojny w Bośni. Na początku Bośniacy i Chorwaci walczyli w sojuszu przeciwko Jugosłowiańskiej Armii Ludowej (JNA) i Armii Republiki Serbskiej (VRS). Jednak pod koniec 1992 r. wzrosły napięcia na linii bośniacko-chorwackiej. Pierwsze incydenty zbrojne pomiędzy nimi miały miejsce w październiku 1992 r. w środkowej Bośni. Ich sojusz wojskowy trwał do początku 1993 r., kiedy współpraca całkowicie rozpadła się, a dwóch byłych sojuszników zaangażowało się pomiędzy sobą w otwarty konflikt zbrojny.

Wojna chorwacko-bośniacka nasiliła się w środkowej Bośni i wkrótce rozszerzyła się także na Hercegowinę, a większość walk odbyła się w tych dwóch regionach. Bośniacy byli skupieni wokół Armii Republiki Bośni i Hercegowiny (ARBiH), a Chorwaci w Chorwackiej Radzie Obrony (HVO). Konflikt był zasadniczo serią chaotycznych starć przerywanych licznymi okresami zawieszenia broni w trakcie jego trwania. Nie była to wojna totalna pomiędzy Bośniakami i Chorwatami, którzy pozostali sojusznikami w innych regionach. Społeczność międzynarodowa zaproponowała kilka planów pokojowych, ale każdy z nich zawiódł. W dniu 23 lutego 1994 r. osiągnięto ostateczne zawieszenie broni, a porozumienie kończące działania wojenne podpisano w Waszyngtonie w dniu 18 marca 1994 r., w wyniku którego HVO odnotowało znaczne straty terytorialne. Porozumienie doprowadziło do ustanowienia Federacji Bośni i Hercegowiny oraz wspólnych operacji przeciwko Serbom, co umożliwiło zmianą równowagi militarnej i zakończenie wojny w Bośni.

Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii w Hadze (MTKJ) skazał 17 polityczno-wojskowych przywódców HVO i Herceg-Bośni, z których sześciu zostało skazanych za udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która dążyła do aneksji lub uzyskania kontroli nad większością powierzchni Bośni i Hercegowiny przez Chorwację, a także dwóch przywódców bośniackich za zbrodnie wojenne popełnione podczas trwania konfliktu. MTKJ orzekł, że Chorwacja miała całkowitą kontrolę nad HVO i że konflikt ten miał charakter międzypaństwowy.

Zobacz też

  • Masakra w Ahmići

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Croat–Bosniak War collage.jpg
Autor: Tezwoo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Top right: Stari Most in Mostar, replaced with a temporary cable bridge
Middle right: French IFOR Artillery Detachment, on patrol near Mostar in 1995
Bottom right: Croat war memorial in Vitez
Bottom left: Bosniak war memorial in Stari Vitez (Mahala)
Top left: View of a street in Novi Travnik during the war
Flag of the Croatian Republic of Herzeg-Bosnia.svg
Flag of Croatian Republic of Herzeg-Bosnia
Blok wschodni pl.png
(c) Piastu z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Kraje socjalistyczne w Europie