Wojna o Beleriand
| Data | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Przyczyna | ataki Morgotha, który zamierzał objąć panowanie nad Śródziemiem, poza tym walki o Silmarile | ||
| Wynik | pyrrusowe zwycięstwo sił Dobra | ||
| Walczące strony | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Portal  Śródziemie | |||
Wojna o Beleriand (Wojna o Klejnoty) – wielka wojna ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia tocząca się w czasie Pierwszej Ery. Była prowadzona pomiędzy wojskami Morgotha a elfami i Edainami. Zakończyła się zwycięstwem elfów i ludzi, którzy, choć pokonali Morgotha, odnieśli znaczne straty, a Beleriand został prawie całkiem zniszczony.
Podczas wojny stoczone zostało sześć ważnych bitew (będących w gruncie rzeczy kampaniami wojennymi):
- Pierwsza bitwa o Beleriand
- Dagor-nuin-Giliath – Bitwa pod Gwiazdami
- Dagor Aglareb – Bitwa Chwalebna
- Dagor Bragollach – Bitwa Nagłego Płomienia
- Nirnaeth Arnoediad – Bitwa Nieprzeliczonych Łez
- Wojna Gniewu – Wielka Bitwa
Pierwsza bitwa o Beleriand
Pierwsza bitwa o Beleriand została stoczona wkrótce po powrocie Morgotha do Śródziemia, gdy spróbował pokonać Sinadarów zamieszkujących Beleriand.
Wielka armia orków wymaszerowała z Angbandu i podzieliła się na dwie grupy – jedna podążyła na zachód, druga na wschód. Miały one wziąć w kleszcze Thingola.
Na zachodzie orkowie przeszli przez Przełom Sirionu i zapuścili się w głąb Beleriandu. Pobili wojska Círdana, które musiały wycofać się do portów Brithombar i Eglarest. Orkowie oblegli obie przystanie i opanowali Falas.
Na wschodzie żołdacy Morgotha sforsowali wzgórza między Ascarem i Gelionem i pomaszerowali dalej w głąb kraju. Król Thingol, odcięty od Círdana, wezwał na pomoc Denethora, wodza Nandorów. Razem udało im się otoczyć nieprzyjaciela. Jednak w trakcie walki ciężkozbrojni orkowie zadali wielkie straty Nandorom. Sam Denethor zginął osaczony na Amon Ereb, nim nadciągnęli wojownicy Thingola. Pobici przez elfów orkowie zaczęli uciekać na północ, lecz zostali wybici przez krasnoludów z Ered Luin.
Ostatecznie bitwa zakończyła się połowicznym zwycięstwem obu stron. Siły Morgotha zajęły Beleriand Zachodni, natomiast elfowie zniszczyli wschodnią armię Władcy Ciemności.
Dagor-nuin-Giliath
Dagor-nuin-Giliath (sin. Bitwa pod Gwiazdami) była drugą wielką bitwą o Beleriand, stoczoną w pierwszych dniach pobytu Ñoldorów w Śródziemiu, jeszcze przed pierwszym wschodem księżyca.
Fëanor wraz ze swoim ludem poszli do zatoki Drengist, a później na wschód do Jeziora Mithrim, nad którym rozłożyli obóz. Morgoth, widząc nadarzającą się okazję zniszczenia swych wrogów, wysłał ogromną armię orków, aby niespodziewanie zaatakowali elfów. Chociaż orkowie przewyższali liczebnie elfów i zaskoczyli ich w Mithrimie, sytuacja szybko się odwróciła i Ñoldorowie rozgromili wroga. Wielu orków uciekło przez góry, gdzie znów się połączyli, lecz nie stanowili już zagrożenia.
Celegorm i jego myśliwi, goniąc nieprzyjaciół przez Ard-galen, zwyciężyli ich na Moczarach Serech. Mimo tego zwycięstwa Fëanor na czele niewielu przybocznych zaatakował Angband, lecz został zabity przez Balrogów. Umierając wymógł na swych synach przysięgę, że nie spoczną, dopóki Silmarile nie wrócą do ich rąk i że będą walczyć z każdym je posiadającym. Bitwa ta na zawsze odmieniła oblicze Beleriandu, gdyż orkowie spustoszyli znaczne jego obszary.
Dagor Aglareb
Oblężenie Angbandu
Po zwycięstwie elfów nad orkami w bitwie zwanej Dagor Aglareb wojska elfów dotarły pod siedzibę Morgotha w Angbandzie i rozpoczęły jej oblężenie. Wśród oblegających znaleźli się najmożniejsi przedstawiciele Ñoldorów i innych szczepów elfickich: Fingolfin i Fingon z Hithlumu; Finrod i Orodreth z Minas Tirith; Angrod i Aegnor z Dorthonion oraz siedmiu synów Fëanora: Maedhros, Maglor, Celegorm, Caranthir, Curufin, Amrod i Amras. Jednocześnie z oblężeniem dla mieszkańców Śródziemia nastało niemal czterysta lat spokoju, stąd też okres ten znany jest też jako Długi Pokój. Oblężenie nie było jednak pełne, gdyż dla elfickich armii niedostępne pozostawały szczyty Thangorodrimu oraz północne pasma Gór Żelaznych, skąd Morgoth wysyłał czasem szpiegów i niewielkie oddziały do nękania Beleriandu.
Siły elfów trwały wokół warowni Morgotha przez niemal cztery stulecia. Choć rosły w siłę, zwłaszcza od trzeciego stulecia pobytu wokół Angbandu, to jednak nigdy nie były dostatecznie potężne, żeby zdecydować się na szturm twierdzy. W tym czasie było tylko jedno wyróżniające się starcie między oboma stronami – w 260 roku wyszedł z Angbandu i podjął atak Glaurung, skutecznie jeszcze odparty przez jazdę Fingona. Niespodziewane uderzenie Glaurunga zapowiadało pojawienie się nowych stworzeń – urulokich – które później miały stać się jedną z głównych przyczyn zakończenia Długiego Pokoju.
W czasie gdy główne armie elfickie stały w Angbandzie, w Śródziemiu doszło do kilku ważnych wydarzeń: zostały wzniesione i zasiedlone Nargothrond i Gondolin (Ukryte Królestwo) oraz obudziły się młodsze Dzieci Ilúvatara – ludzie.
Dagor Bragollach
Władca Ciemności wewnątrz swej siedziby pozostawał nadal niezwyciężony i starał się odbudować armię aby unicestwić oblegających. W końcu, w zimie 455 roku (395 rok oblężenia), z Thangorodrimu rozpoczęło się – zupełnie zaskakujące elfów – natarcie głównych sił Morgotha z Glaurungiem i balrogami na czele (w sind. tzw. Bitwa Nagłego Płomienia). Pozycje elfów zostały łatwo zdobyte, a znaczna część ich sił zginęła. W wyniku tego ataku wyniszczona została równina Ard-galen. Pozostali przy życiu elfowie musieli się wycofać. Dalsze uderzenie zostało przyjęte przez inne plemiona elfickie oraz Edainów, którzy także ponieśli znaczne straty.
Nirnaeth Arnoediad
Wojna Gniewu
Bibliografia
- J.R.R. Tolkien, Silmarillion, przeł. Maria Skibniewska, wyd. Amber, Warszawa 2004, ISBN 83-241-1515-3
- Karen Wynn Fonstad, Atlas Śródziemia, przeł. Tadeusz A. Olszański, wyd. Amber, Warszawa 2007, ISBN 978-83-241-2845-7
Linki zewnętrzne
- Plan pierwszej bitwy według Atlasu Śródziemia Karen Wynn Fonstad. home.comcast.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-30)].
