Wybory parlamentarne we Francji w 1945 roku

Wybory parlamentarne we Francji w 1945 roku
Państwo Francja
Rodzajwybory parlamentarne
Data przeprowadzenia21 października 1945
Głosowanie
Podział miejsc w Zgromadzeniu Narodowym.
Spot wyemitowany we francuskiej telewizji dotyczący wyborów 21 października 1945 r.

Wybory parlamentarne we Francji w 1945 roku były pierwszymi po II wojnie światowej wyborami parlamentarnymi we Francji, które odbyły się 21 października wraz z referendum konstytucyjnym[1]. Trzy pierwsze partie (PCF, SFIO, MRP) utworzyły tzw. „Sojusz Trzech Partii”. Te trzy zwycięskie ugrupowania rozpoczęły prace nad opracowaniem nowej konstytucji w ramach debaty trójstronnej[2]. Wybory odbyły się w systemie proporcjonalnym. Po raz pierwszy udział w nich wzięły kobiety[3].

W wyborach zwyciężyła Francuska Partia Komunistyczna (PCF), która już w wyborach w 1936 r. dokonała wyborczego przełomu w historii francuskiego parlamentaryzmu. Na drugiej pozycji pod względem poparcia znalazł się centroprawicowy Ruch Republikańsko-Ludowy sprzyjający ideom Charles'a de Gaulle'a z 23,91% poparcia[4]. Trzecie ugrupowanie stanowił socjalistyczny Oddział Francuski Międzynarodówki Robotniczej. Trzecie ugrupowanie stanowił Partia Radykalna, która w okresie Trzeciej Republiki Francuskiej stanowiła pierwszą siłę polityczną, w pierwszych wyborach po II wojnie światowej zdobyła zaledwie 10,5% poparcia i 71 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym.

Wyniki wyborów[5]

Partie i koalicjeSkrótLiczba głosów% głosówMiejsca
Francuska Partia Komunistyczna (Parti communiste français)PCF5 024 17426.23159
Ruch Republikańsko-Ludowy (Mouvement républicain populaire)MRP4 580 22223.91150
Oddział Francuski Międzynarodówki Robotniczej (Section française de l'Internationale ouvrière)SFIO4 491 15223.45146
„Sojusz Trzech Partii”–14 095 54873.59455
Partia Radykalna (Parti radical) i Demokratyczna i Socjalistyczna Unia Ruchu Oporu (Union démocratique et socialiste de la Résistance)PR/UDSR2 018 66510.5471
Umiarkowani Konserwatyści (Modérés)M3 001 06315.6753
PozostaliP37 4400.207
Łącznie19 657 603100586
Głosy wstrzymujące: 20.17%
Wybory parlamentarne we Francji w 1945 roku
% głosów
PCF
  
26,23
SFIO
  
23,45
MRP
  
23,91
PR/UDSR
  
10,54
M
  
15,67
P
  
0,20

Liderzy ważniejszych ugrupowań

Grupy polityczne w Zgromadzeniu Narodowym[6]

Partia politycznaMiejsca
 Francuska Partia Komunistyczna159
 Ruch Republikańsko-Ludowy150
 Oddział Francuski Międzynarodówki Robotniczej146
 Demokratyczna i Socjalistyczna Unia Ruchu Oporu42
 Republikańska Partia Wolności39
 Partia Republikańska, Radykalna i Radykalno-Socjalistyczna29
 Niezależni Republikanie14
 Pozostali7
Łącznie586

Przypisy

  1. ↑ histmag.org, Powstanie i zasady funkcjonowania IV Republiki Francuskiej [dostęp: 2016-11-16].
  2. ↑ Politycy PCF i SFIO optowali za parlamentem unikameralnym - jednoizbowym; natomiast funkcje prezydenta miały zostać ograniczone zaledwie do reprezentacji państwa na arenie międzynarodowej. Z kolei „gaulliści” skupieni w Ruchu Republikańsko-Ludowym proponowali parlament bikameralny (dwuizbowy) oraz wzmocnienie władzy wykonawczej (uprawnień prezydenta) - dlatego koncepcje skrajnie lewicowej PCF i centroprawicowej MRP wzajemnie się wykluczały. Również socjalistyczny SFIO nie znalazł wspólnego języka z nieco bliższą mu PCF. Ostatecznie w kwietniu 1946 r. Konstytuanta uchwaliła projekt nowej konstytucji. 5 maja 1946 r. nowa konstytucja została poddana pod głosowanie w referendum. Źródło.
  3. ↑ M. Sczaniecki, Powszechna Historia Państwa i Prawa, Warszawa 2001, s. 399.
  4. ↑ E. Lamberts, Christian Democracy in the European Union 1945/1995, odczyt z Google Books, s. 174–175.
  5. ↑ parties-and-elections.de, Wybory parlamentarne we Francji w latach 1945-2007 (odczyt z witryny Wayback Machine) [dostęp: 2016-11-16].
  6. ↑ france-politique.fr, Élections législatives 1945 [dostęp: 2016-11-16].
Wybory we Francji
Wybory parlamentarne
  • 1791
  • 1792
  • 1795
  • 1798
  • 1815
  • 1816
  • 1820
  • 1824
  • 1827
  • 1830
  • 1831
  • 1834
  • 1837
  • 1839
  • 1842
  • 1846
  • 1848
  • 1849
  • 1852
  • 1857
  • 1863
  • 1869
  • 1871 (I)
  • 1871 (II)
  • 1876
  • 1877
  • 1881
  • 1885
  • 1889
  • 1893
  • 1898
  • 1902
  • 1906
  • 1910
  • 1914
  • 1919
  • 1924
  • 1928
  • 1932
  • 1936
  • 1945
  • 1946 (I)
  • 1946 (II)
  • 1951
  • 1956
  • 1958
  • 1962
  • 1967
  • 1968
  • 1973
  • 1978
  • 1981
  • 1986
  • 1988
  • 1993
  • 1997
  • 2002
  • 2007
  • 2012
  • 2017
  • 2022
Wybory prezydenckie
Druga Republika
Piąta Republika
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Referenda

Media użyte na tej stronie