Wydawnictwo muzyczne

Wydawnictwo muzyczneorganizacja przemysłu muzycznego, zajmująca się produkcją, nagrywaniem, dystrybucją i promocją nagrań audio, czasem wideo np. z koncertów (wytwórnia płytowa, wytwórnia fonograficzna (ang. record label, label); oraz zajmująca się publikacją nut, książek o muzyce, encyklopedii muzycznych.

Nośniki dźwięku

Stosowanymi nośniki dźwięku są m.in. płyty gramofonowe (LP), nośniki do bezkontaktowego odczytu optycznego (zob. cyfrowe przetwarzanie dźwięku) – płyty kompaktowe (CD), DVD, SACDs – oraz dyskietki i kasety magnetofonowe[1].

1
Płyta gramofonowa (Odeon; Dajos Béla z orkiestrą, 1929)
2
Budowa płyty CD do odczytu optycznego
3
Dyskietki do zapisu magnetycznego
(magazynowanie i przenoszenie małych plików)

Znane wydawnictwa muzyczne

Płyta gramofonowa wyprodukowana w roku 1932 w wytwórni Syrena Electro

Największe wydawnictwa muzyczne, o rozpoznawalnych markach, są częścią kilku międzynarodowych firm (zob. wielka czwórka wytwórni płytowych), w tym:

które opanowały prawie cały światowy przemysł muzyczny, choć obecnie obserwuje się powrót niezależnych wydawnictw.

Wydawnictwa polskie

Produkcję pierwszych gramofonów i płyt rozpoczęto w Polsce w roku 1899, a w roku 1910 w Warszawie działało już 10 wytwórni gramofonów. Fabryka Juliusza Feigenbauma, późniejsza Syrena Rekord, została uruchomiona w 1904. W Syrenie w roku 1911 wytwarzano ok. 6 tysięcy płyt. W tych latach powstały też Harmonia Record, Cristal-Electro i liczne filie przedsiębiorstw zagranicznych, np. niemieckiego Odeonu.

W pierwszych latach po II wojnie światowej w Polsce działały takie wytwórnie prywatne, jak Mewa, Fogg Record, Gong. Po likwidacji wytwórni prywatnych do wczesnych lat 90. XX w. funkcjonowały wytwórnie muzyczne takie jak: Tonpress, Polton, PolJazz, Pronit, Wifon, Arston, Savitor i Polskie Nagrania „Muza” (firma utworzona w latach 40. XX w. na bazie przedwojennej wytwórni Odeonu)[2]. Część z nich upadła. Powstały nowe wydawnictwa, m.in. S.P. Records, Metal Mind Productions czy Mystic Production.

Uwagi

Przypisy

  1. Paweł „Atrej” Kowalewski: Nośniki dźwięku – zarys historyczny. [w:] Niezależny Magazyn Muzyczny MetalZine.pl [on-line]. www.metalzine.pl. [dostęp 2013-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-29)]. (pol.).
  2. Z historii „Polskich Nagrań”. [w:] Strona internetowa MUZA Polskie Nagrania [on-line]. [dostęp 2013-06-28]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

OdeonA162457b.jpg
Skivetikett från Odeon med inspelning av Dajos Bélas orkester 1929.
Syrena 3.jpg
Label of records produced by Syrena Electro in 1932
Floppy disk 2009 G1.jpg
8-inch, 5,25-inch, and 3,5-inch floppy disks
CD layers.svg
Autor: Pbroks13, Licencja: CC BY-SA 3.0
Diagram of CD layers.
A. A polycarbonate disc layer has the data encoded by using lands and pits.
B. A reflective layer reflects the laser back.
C. A lacquer layer is used to prevent oxidation
D. Artwork is screen printed on the top of the disc.
E. A laser beam reads the polycarbonate disc, is reflected back, and read by the player.