Wyspy Morza Koralowego
| |||||
| Hymn: God Save the King – hymn królewski (z ang. Naprzód, piękna Australio Boże, chroń Króla) | |||||
.svg) | |||||
| Język urzędowy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Status terytorium | terytorium zewnętrzne | ||||
| Zależne od | |||||
| Głowa terytorium | |||||
| Liczba ludności • całkowita | |||||
| Waluta | dolar australijski (AUD) | ||||
| Rok utworzenia | wydzielenie z Queenslandu | ||||
| Strefa czasowa | UTC +10 | ||||
 (c) I, Aotearoa, CC-BY-SA-3.0 | |||||
Wyspy Morza Koralowego (Terytorium Wysp Morza Koralowego; ang. Coral Sea Islands, Coral Sea Islands Territory) – terytorium zależne Australii położone na wschód od australijskiego stanu Queensland. Terytorium obejmuje rafy koralowe i niewielkie wyspy rozrzucone na obszarze 780 000 km² Morza Koralowego.
Ustrój polityczny
Wyspy Morza Koralowego, na mocy Coral Sea Islands Act 1969, są terytorium zewnętrznym Australii administrowanym z Canberry przez Department of Transport and Regional Services.
Historia
Wyspy Morza Koralowego zostały naniesione na mapy w 1803. W owym czasie traktowane były jako część kolonii Nowa Południowa Walia. Po powstaniu w 1859 kolonii Queensland (wydzielonej z Nowej Południowej Walii) wyspy znalazły się w jej granicach. Pod koniec XIX wieku bezskutecznie starano się na wyspach wydobywać guano. W 1901, wraz ze stanem Queensland, utworzyły Związek Australijski. W 1969 wyspy leżące na wschód od Wielkiej Rafy Koralowej zostały wydzielone ze stanu Queensland i utworzono z nich terytorium zewnętrzne Australii o nazwie Wyspy Morza Koralowego. W 1997 obszar terytorium został rozszerzony o dwie rafy (Elizabeth i Middleton) leżące na Morzu Tasmana, 800 km na południe od pozostałych raf.
Geografia
W skład terytorium wchodzi 29 raf i atoli skupionych w trzech grupach i jednej osobnej rafie. 12 z raf stale znajduje się pod wodą, na 17 istnieją zaś niewielkie wysepki (łącznie 51) niezalewane w czasie przypływu. Niektóre z tych wysepek są łachami piachu, niektóre zaś są porośnięte roślinnością. Łączny obszar lądowy tych wysepek wynosi około 3 km². Brak jest tu stałych mieszkańców, a jedynie na Willis Island przebywa czteroosobowa obsługa latarni morskiej.
Grupa północna składa się z 21 raf, atoli lub ich grup:
- Osprey Reef(ang.) – podwodny atol o wymiarach 25 na 12km, zajmujący około 195 km², z laguną o głębokości do 30 m
- Shark Reef – podwodna rafa, około 15 km na południe od Osprey Reef
- Bougainville Reef – mały podwodny atol o wymiarach 2,5 na 4 km, zajmujący z laguną około 8 km², wynurzający się w czasie odpływu
- East Holmes Reef – podwodny atol o wymiarach 14 na 10 km, zajmujący około 125 km²
- West Holmes Reef – atol o wymiarach 18 na 7 km, zajmujący około 125 km², z dwoma małymi wysepkami niezalewanymi w czasie przypływów
- Flora Reef – mały podwodny atol o wymiarach 5 na 4 km, zajmujący około 12 km²
- Diane Bank – podwodny atol o wymiarach 65 na 25 km, zajmujący około 1300 km², z niezalewaną Sand Cay w północno-zachodniej części
- North Moore Reef – mały podwodny atol o wymiarach 4 na 3 km, zajmujący około 8 km²
- South Moore Reef – mała podwodna rafa położona 5 km na południe od North Moore Reef
- Willis Island (także jako Willis Islets) – atol o wymiarach 45 na 19 km, zajmujący około 500 km², z 3 wysepkami w północno-zachodniej części: North Cay, Mid Islet, Willis Island (South Islet), jedyna zamieszkana wyspa tego terytorium australijskiego
- Magdelaine Cays i Coringa Islets – duży atol o wymiarach 90 na 30 km, zajmujący około 1500 km², z 4 wysepkami North West Islet (około 0,2 km²), South East Cay (0,37 km²), Southwest Islet zwana też Coringa Islet (0,173 km²) i Chilcott Islet (0,163 km²)
- Herald Cays – 2 wysepki: Northeast Cay o powierzchni 0,34 km², otoczona rafą o wymiarach 3 na 3 km, zajmującą około 6 km²; Southwest Cay o powierzchni 0,188 km², otoczona rafą o wymiarach 2 na 2 km, zajmującą około 3 km²
- Lihou Reef and Cays – duży atol o wymiarach 100 na 30 km, zajmujący około 2500 km² z 18 wysepkami, powierzchnia lądu wynosi 1,03 km²: Juliette Cay (78 000 m²), Kathy Cay (40 000 m²), Lorna Cay (168 000 m²), Little Margaret Cay (10 000 m²), Margaret Cay (30 000 m²), Turtle Islet (31 000 m²), Middle Cay (78 000 m²), Observatory Cay (88 000 m²), Licklick Cay (40 000 m²), Anne Cay (112 000 m²), Betty Cay (37 000 m²), Carol Cay (5 000 m²), Dianna Cay (16 000 m²), Fanny Cay (7 000 m²), Edna Cay (73 000 m²), Helen Cay (10 000 m²), Georgina Cay (105 000 m²), Nellie Cay (104 000 m²)
- Diamond Islets i Tregosse Reefs – duży atol o wymiarach 80 na 35 km, zajmujący około 1500 km², z 4 wysepkami: West Diamond Islet, Central Diamond Islet, East Diamond Islet i South Diamond Islet
- North Flinders Reef – duży atol o wymiarach 34 na 23 km, zajmujący około 600 km², z 2 wysepkami
- South Flinders Reef – atol o wymiarach 15 na 5 km, zajmujący około 60 km²
- Herald's Surprise – mała podwodna rafa o wymiarach 3 na 2 km
- Dart Reef – mała podwodna rafa o wymiarach 3 na 3 km, zajmująca około 6 km²
- Malay Reef – mała podwodna rafa
- Abington Reef – mała podwodna rafa o wymiarach 4 na 2,5 km, zajmująca około 7 km²
- Marion Reef – duży atol składający się z trzech głównych części (Marion Reef, Long Reef i Wansfell Reef) i wielu mniejszych raf z 4 wysepkami
Grupa środkowa składa się z 5 raf, atoli lub ich grup:
- Frederick Reefs – rafa o wymiarach 10 na 4 km, zajmująca około 30 km², z niezalewaną Observatory Cay i kilku innymi wysepkami pojawiającymi się w czasie odpływu
- Kenn Reef – podwodny atol o wymiarach 15 na 8 km, zajmujący około 40 km², z niezalewaną Observatory Cay
- Saumarez Reefs – rafa o wymiarach 27 na 14 km, zajmująca około 300 km², z dwoma wysepkami: North East Cay i South West Cay
- Wreck Reefs – atol o wymiarach 25 na 5 km, zajmujący około 75 km², z 3 wysepkami: Bird Islet, West Islet i Porpoise Cay
- Cato Reef – rafa o wymiarach 3,3 na 1,8 km, zajmująca około 5 km², z niezatapianą Cato Island
Grupa południowa składa się z dwóch raf:
- Middleton Reef – atol o wymiarach 8,9 na 6,3 km, zajmujący około 37 km², z niezatapianą wysepką The Sound (5 000 m²)
- Elizabeth Reef – atol o wymiarach 8,2 na 5,5 km, zajmujący około 51 km², z niezatapianą Elizabeth Island (Elizabeth Cay, 0,2 km²)
Mellish Reef położona około 300 km na wschód od grupy północnej, o wymiarach 10 na 3 km i powierzchni 25 km², z niezatapianą Heralds-Beacon Islet (57 000 m²)
Część z raf jest chroniona w ramach rezerwatów:
- Coringa-Herald National Nature Reserve (utworzony w 1982)
- Lihou Reef National Nature Reserve (utworzony w 1982)
- Elizabeth and Middleton Reefs Marine National Nature Reserve (utworzony w 1987)
Notes
- ↑ Brak stałej populacji, stacja monitorowania pogody na ogół z czterema pracownikami
- ↑ How Willis Island weather observers survive life working at the remote outpost off Queensland
Linki zewnętrzne
- O Wyspach Morza Koralowego na stronie rządowej Australii. dotars.gov.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-19)].
- Elizabeth and Middleton Reefs Marine National Nature Reserve
- Lihou Reef National Nature Reserve
- Coringa-Herald National Nature Reserve
- Mapa terytorium. dotars.gov.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-02)].
| Państwa | |
|---|---|
| Terytoria zależne | |
| Integralne części państw położonych poza Australią i Oceanią |
|
Media użyte na tej stronie
Commonwealth Coat of Arms of Australia granted by Royal Warrant signed by King George V on 19 September 1912.
IMPORTANT:This image is an artist's interpretation of the original (1912) official version of the Commonwealth Coat of Arms shown in Commons on the Australian coat of arms page. A variant of the original, with a transparent background, is shown on this page.
| “ | Quarterly of six, the first quarter Argent a Cross Gules charged with a Lion passant guardant between on each limb a Mullet of eight points Or; the second Azure five Mullets, one of eight, two of seven, one of six and one of five points of the first (representing the Constellation of the Southern Cross) ensigned with an Imperial Crown proper; the third of the first a Maltese Cross of the fourth, surmounted by a like Imperial Crown; the fourth of the third, on a Perch wreathed Vert and Gules an Australian Piping Shrike displayed also proper; the fifth also Or a Swan naiant to the sinister Sable; the last of the first, a Lion passant of the second, the whole within a Bordure Ermine; for the Crest on a Wreath Or and Azure A Seven-pointed Star Or, and for Supporters dexter a Kangaroo, sinister an Emu, both proper. | ” |
Instrumentalna wersja Naprzód, Piękna Australio, hymnu państwowego Australii w wykonaniu Orkiestry Marynarki Wojennych Stanów Zjednoczonych. Dokładnie 33 lata temu, 19 kwietnia 1984 roku, pieśń ta została ogłoszona hymnem Australii przez Niniana Stephena, ówczesnego gubernatora generalnego.
.svg)
Autor: Ch1902, Licencja: CC BY-SA 3.0
Orthographic map of the Australasian part of Oceania: Australia, New Guinea, Island Melanesia, New Zealand the Maluccas east of the Weber Line.
Autor: TUBS
,
Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of XY (see filename) in the region.