Ząb (wieś)
| Artykuł | 49°20′10″N 19°56′51″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°20'10.0"N, 19°56'51.0"E, 49°20'15.54"N, 19°56'55.57"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 0 m |
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Ząb |
| Wysokość | 1013 m n.p.m. |
| Liczba ludności | 1533 |
| Strefa numeracyjna | 18 |
| Kod pocztowy | 34-521[1] |
| Tablice rejestracyjne | KTT |
| SIMC | 0468944 |
Położenie na mapie gminy Poronin _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Poronin") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
 49°20′10″N 19°56′51″E/49,336111 19,947500 | |
Ząb (do 1965 Zubsuche[2]) – wieś podhalańska, położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Poronin.
Podział administracyjny
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1053300 | Jarosy | przysiółek |
| 1053323 | Jarząbki | część wsi |
| 1053352 | Kowale | część wsi |
| 1053381 | Ligasówka | część wsi |
| 1053429 | Naglaki | część wsi |
| 1053441 | Potoczki | część wsi |
| 1053464 | Stochy | część wsi |
| 1053470 | Strączki | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Dane geograficzne
Wieś leżąca na Pogórzu Gubałowskim. Jedna z najwyżej położonych miejscowości w Polsce: średnia wysokość najwyżej położonych części osiedli Zębu wynosi 1013 m n.p.m. Od strony południowej graniczy z Zakopanem, od północnej z Bustrykiem. Po stronie wschodniej znajduje się wieś Suche, a po zachodniej stronie Ząb graniczy z Nowem Bystrem. Tereny zamieszkane Zębu leżą na wysokości od 910 do 1021 m n.p.m., a tereny niezamieszkane (głównie lasy i łąki) – od około 900 do około 1040 m n.p.m.
Zabytki
We wsi znajduje się, budowany w latach 1915–1921 i należący do tamtejszej parafii, drewniany kościół św. Anny, o regionalnym wystroju wnętrza, z ołtarzem autorstwa Wojciecha Brzegi. Są w niej także przydrożne kapliczki z rzeźbionymi świątkami, żelazne krzyże (tak zwane hamerskie, pochodzące z zakładu w Kuźnicach) oraz obsadzony limbami cmentarz (z widokiem na Tatry)[5].
Historia i kultura
Wieś została założona w 1620. Jej mieszkańcy pozostali do dziś wierni tradycjom rolniczym i pasterskim. Wieś liczy prawie 400 gospodarstw rolnych. Ma własną szkołę (podstawową i gimnazjum), remizę strażacką i ośrodek zdrowia. Od 1964 działa w Zębie zespół regionalny „Zbójnicek”. Prezentuje on kulturę regionu, ludowych autorów oraz zwyczaje i muzykę góralską. Drugim zespołem działającym w Zębie jest dziecięcy Mały Zbójnicek. Ząb jest ośrodkiem hafciarstwa ludowego[6].
1 stycznia 1951 część Zubsuchego włączono do Zakopanego[7].
Ludzie związani z Zębem
W Zębie urodzili się znani narciarze Józef Łuszczek i Stanisław Bobak. Wychował się tutaj skoczek narciarski Kamil Stoch. W miejscowości urodził się Franciszek Łukaszczyk – pionier polskiego radiolecznictwa. W Zębie mieszkał również kompozytor Henryk Mikołaj Górecki.
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1598 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Zarządzenie nr 63 Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 1965 r. w sprawie zmiany i ustalenia nazw niektórych miejscowości (M.P. z 1965 r. nr 67, poz. 382).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Informacje o wsi Ząb, serwis Podhale, z-ne.pl.
- ↑ Zakopianka. Tatry i Podhale. Warszawa: Demart sp. z o.o., 2005. ISBN 83-89472-74-0.
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 47, poz. 430
Linki zewnętrzne
- Zubsuche, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 675.
- Siedziba gminy: Poronin
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
