Złotka (roślina)

	Złotka
	Złotka
	; Aurinia saxatilis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	złotka
	Nazwa systematyczna
	Aurinia Desvaux; J. Bot. Agric. 3: 162. 1815 (prim.) ('1814')
	Typ nomenklatoryczny
	non designatus

Aurinia sinuata

Złotka, aurinia^[4] (Aurinia Desv.) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Należy do niego 10 gatunków bylin^[5]^[6]^[7]. Rośliny te występują w środkowej i południowo-wschodniej Europie (9 gatunków^[7]) sięgając po rejon Kaukazu i południowo-zachodniej Azji^[6]. Uprawiane bywają w ogrodach skalnych, zwłaszcza smagliczka (złotka) skalna Aurinia saxatilis^[7]. Gatunek ten jest też jedynym przedstawicielem rodzaju we florze Polski^[8].

Morfologia

Pokrój: Byliny, rośliny dwuletnie i półkrzewy drewniejące u nasady pędu. Rośliny owłosione, włoski gwiazdkowate (z 6 do 10 promieniami). Łodygi wzniesione lub pokładające się, zwykle rozgałęziające się w górnej części^[6].
Liście: Odziomkowe i łodygowe. Liście odziomkowe w rozecie przyziemnej, ogonkowe, z ogonkiem wgłębionym, o blaszce pierzastowcinanej, lirowatej, o blaszce rozszerzającej się w górnej części liścia. Liście łodygowe także ogonkowe, ale o blaszce znacznie mniejszej, całobrzegiej lub ząbkowanej^[6].
Kwiaty: Zebrane w groniasty, wydłużający się podczas owocowania kwiatostan. Pąki kwiatowe kulistawe (w odróżnieniu od roślin z rodzaju smagliczka Alyssum^[7]). Działki kielicha cztery, rozpostarte, bez woreczkowatych rozszerzeń u nasady. Płatki korony także cztery, żółte. Płatki w górnej części zaokrąglone, w dolnej wyciągnięte w niezbyt wyraźny paznokieć. Pręcików 6, z czego cztery dłuższe. Z boku nitek bocznych pręcików znajdują się pojedyncze miodniki. Pylniki jajowate. Słupek trwały, ze znamieniem główkowatym. W zalążni z 10–40 zalążkami^[6].
Owoce: Jajowate, elipsoidalne, do kulistawych, 4–8-nasienne łuszczynki^[6].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Alysseae z rodziny kapustowatych Brassicaceae^[9].

Wykaz gatunków^[5]^[4]

Aurinia corymbosa Griseb.
Aurinia cyclocarpa (Boiss.) Czerep.
Aurinia gionae (Quézel & Contandr.) Greuter & Burdet
Aurinia leucadea (Guss.) K.Koch
Aurinia moreana Tzanoud. & Iatroú
Aurinia petraea (Ard.) Schur
Aurinia rupestris (Sweet) Cullen & T.R.Dudley
Aurinia saxatilis (L.) Desv. – smagliczka skalna, złotka skalna
Aurinia sinuata (L.) Griseb. – złotka powcinana
Aurinia uechtritziana (Bornm.) Cullen & T.R.Dudley

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-01-01] (ang.).
↑ ^a ^b Aurinia. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
↑ ^a ^b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 35. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b Aurinia. W: The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2019-01-01].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ihsan A. Al-Shehbaz: Aurinia Desvaux. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-01].
↑ ^a ^b ^c ^d David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 88. ISBN 978-1-107-11502-6.
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Aurinia. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-01-01] (ang.).

[ing-3] Aurinia. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].

[gawrys-4] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 35. ISBN 978-83-925110-5-2.

[tpl-5] Aurinia. W: The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2019-01-01].

[america-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Ihsan A. Al-Shehbaz: Aurinia Desvaux. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-01].

[mabb-7] David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 88. ISBN 978-1-107-11502-6.

[checklist2002-8] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[grin-9] Aurinia. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Złotka (roślina)

Morfologia

Systematyka

Przypisy

Media użyte na tej stronie