Zadni Kościelec
 Kościelec (z lewej strony), Kościelcowa Przełęcz i Zadni Kościelec – widok od strony zachodniej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość | 2162 m n.p.m. |
| Wybitność | 66 m |
| Pierwsze wejście | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°13′31,0800″N 20°00′51,8400″E/49,225300 20,014400 | |
Zadni Kościelec (niem. Hintere Polnische Kapelle, słow. Zadný Koščielec, węg. Hátsó-Koscielec[1], 2162 m) – szczyt w bocznej Grani Kościelców w Tatrach Wysokich. Znajduje się w tej grani pomiędzy Mylną Przełęczą (2106 m) a Kościelcową Przełęczą (2110 m). W grani Zadniego Kościelca wyróżnia się jeszcze kilka drobniejszych turni i przełączek, w kierunku od Mylnej Przełęczy na północ są to: dwuwierzchołkowa Mylna Turnia, przełęcz Pośrednie Mylne Wrótka, Mylna Kopa (2159 m), przełęcz Wyżnie Mylne Wrótka i Zadni Kościelec[2]. Ze względu na litą skałę, niewielkie trudności techniczne i niezwykłą urodę grań ta jest często przechodzona przez kursantów i początkujących taterników. Stąd jej popularność i nieco żartobliwa nazwa Grań Praojców[3].
Na zachodnią stronę (do Doliny Zielonej Gąsienicowej) Zadni Kościelec opada litą ścianą, w której jest wiele dróg wspinaczkowych. Jest to jeden z bardziej popularnych terenów wspinaczkowych w polskich Tatrach. Często wspinają się tutaj kursanci[4]. Znajduje się tu też niewielka jaskinia Schron w Zadnim Kościelcu[5]. Na wschodnią stronę opada z Zadniego Kościelca grzęda zwana Kościelcową Grzędą lub Kościelcowymi Kopkami, oddzielająca Kocioł Czarnego Stawu Gąsienicowego od Kotła Zmarzłego Stawu Gąsienicowego i Dolinki Koziej[2]. Tutaj również istnieją drogi wspinaczkowe. Najbardziej popularna wśród nich jest tzw. „setka”. Jej nazwa pochodzi od tego, że w przewodniku taternickim W. H. Paryskiego ma nr 100.
Pierwsze wejścia:
- latem: Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys 5 sierpnia 1905 r.
- zimą: Stefan Jaworski, Józef Lesiecki, Leon Loria, Jan Małachowski i Stanisław Zdyb 24 kwietnia 1911 r.[6]
2 lipca 1962 r. na skutek upadku na Zadnim Kościelcu zginął wybitny taternik Jan Długosz.
Przypisy
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2019-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-03-06].
- ↑ a b Orla Perć. Mapa 1:5000. Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/2006. ISBN 83-87873-42-X.
- ↑ Bogusław Kowalski: Nieznane Tatry. [dostęp 2012-01-16].
- ↑ Letnie drogi kursowe w Tatrach. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-03-28] (pol.).
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część I. Liliowe – Mały Kościelec. Warszawa: Sport i Turystyka, 1951.
 Widok od strony wschodniej na otoczenie Świnicy i Kościelców |  Kościelec i Zadni Kościelec |  Widok z Kościelca na Zadni Kościelec |
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg,
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug Mareklug
Mapa Tatr
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Czarnych Ścian na szczyty w rerjonie Doliny Gąsienicowej