Zakład Historii Partii

Zakład Historii Partii przy KC PZPR
KC PZPR
Godło
Data założenia1957
Data likwidacji1971
Typbadawczy
Państwo Polska
AdresWarszawa, ul. Górnośląska 18/20
DyrektorTadeusz Daniszewski
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Historii Partii przy KC PZPR”
Ziemia52°13′28″N 21°01′47″E/52,224444 21,029722

Zakład Historii Partii – instytucja istniejąca w latach 1957–1971 przy KC PZPR. Zajmowała się badaniem dziejów ruchu robotniczego. Powstał jako kontynuacja Wydziału Historii Partii przy KC PZPR.

Historia i działalność

Po likwidacji Wydziału Historii Partii powołano na jego miejsce: Zakład Historii Partii przy KC PZPR[1]. Instytucja była kontynuacją poprzedniej placówki[2]. Podobnie jak w poprzedniej instytucji, kierownikiem został Tadeusz Daniszewski, jego zastępcą pozostał jak w poprzedniej instytucji Józef Kowalski. Nowym zastępcą szefa ZHP w 1957 został Janusz Durko[3], a w 1966 kierownictwo poszerzyło się o Norberta Kołomejczyka. Biblioteka i archiwum[4] Zakładu Historii Partii nigdy nie zostały w pełni udostępnione dla wszystkich czytelników. Obok katalogu oficjalnego istniał drugi, do którego czytelnicy nie mieli dostępu. Akt dotyczących okresu powojennego Zakład Historii Partii przeważnie nie posiadał, znajdowały się one głównie w KC PZPR[5]. W marcu 1968 roku klimat antysemickiej nagonki doprowadził do ataków personalnych wymierzonych przede wszystkim w kierownictwo zakładu[6]. Tadeusz Daniszewski i Józef Kowalski odeszli na rentę. Z Zakładem rozstali się też: Seweryn Ajzner, Stanisława Leblang, Aleksander Litwin, Edwarda Mark, Franciszka Świetlikowa, Romana Toruńczyk i Maria Watle. W latach 1968–1971 była to instytucja w praktyce niefunkcjonująca[7]. Pełniącym obowiązki kierownika był w latach 1968–1971 Janusz Durko. Ostatecznie Zakład Historii Partii rozwiązano. Pozostawiono jedynie dział archiwalny, który od 1971 istniał jako osobna jednostka – Centralne Archiwum KC PZPR. Większa część pracowników naukowych Zakładu Historii Partii znalazła zatrudnienie w Instytucie Ruchu Robotniczego w Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy KC PZPR (od 1984 Akademia Nauk Społecznych)[8]. Zakład Historii Partii wydawał kwartalnik „Z Pola Walki”.

Osoby związane z Wydziałem i Zakładem Historii Partii przy KC PZPR

Z Zakładem Historii Partii (wcześniej Wydziałem Historii Partii) byli związani okresowo następujący historycy[9]:

Siedziba

Mieściła się przy ul. Górnośląskiej 18 (1964-1965).[13]

Bibliografia

  • Władysław Góra, Utworzenie Zakładu Historii Polski przy KC PZPR i wytyczne planu Zakładu na lata 1957–1960, „Z Pola Walki” 1 (1958), z. 1, s. 331–334.
  • Andrzej Janowski, Dzieje Archiwum Zakładu Historii Polski przy KC PZPR, „Z Pola Walki” 5 (1962), z. 1, s. 242.
  • Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007.
  • Tomasz Siewierski, Komuniści i historycy. Polski ruch robotniczy w badaniach uczonych w PRL – wybrane aspekty [w:] Partia komunistyczna w Polsce. Struktury – ludzie – dokumentacja, pod red. Dariusza Magiera, Lublin – Radzyń Podlaski 2012, s. 463–479.
  • Tomasz Siewierski, Specyfika badań nad tzw. ruchem robotniczym w historiografii PRL. Zarys problemu [w:] Letnia Szkoła historii najnowszej, t. 6: Referaty, pod redakcją Kamila Dworaczka i Łukasza Kamińskiego, Warszawa: IPN 2013, s. 177–183.
  • Jan Sobczak, Warszawski epizod w życiu profesora Antoniego Czubińskiego. Z kart dziennika 1971–1974, Poznań 2005, s. 9–12.
  • 15-lecie Zakładu Historii Partii, „Z Pola Walki” 4 (1961), s. 478.
  • 20-lecie Zakładu Historii Partii, „Z Pola Walki” 10 (1967), z. 3, s. 324–327.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Władysław Góra, Utworzenie Zakładu Historii Polski przy KC PZPR i wytyczne planu Zakładu na lata 1957–1960, „Z Pola Walki” 1 (1958), z. 1, s. 331–334.
  2. ↑ 15-lecie Zakładu Historii Partii, „Z Pola Walki” 4 (1961), s. 478; 20-lecie Zakładu Historii Partii, „Z Pola Walki” 10 (1967), z. 3, s. 324–327.
  3. ↑ Katalog kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2015-07-05].
  4. ↑ Andrzej Janowski: Dzieje Archiwum Zakładu Historii Polski przy KC PZPR, „Z Pola Walki” 5 (1962), z. 1, s. 242
  5. ↑ Aleksander Litwin, Trzy listy do Pawła Korca, „Zeszyty Historyczne” 1974, z. 27, s. 206–214. Zob też Paweł Korzec, Materiały do studiów nad historiografią Polski Ludowej (w zakresie historii najnowszej), „Zeszyty Historyczne”, 1971, z. 20, s. 43–58; Materiały do studiów nad historiografią PRL w zakresie historii najnowszej, „Zeszyty Historyczne”, 1972, z. 21, s. 3–21; Materiały do studiów nad historiografią PRL w zakresie historii najnowszej (III), „Zeszyty Historyczne”, 1973, z. 23, s. 19–32; Materiały do studiów nad historiografią PRL w zakresie historii najnowszej (IV), „Zeszyty Historyczne”, 1973, z. 24, s. 31–51; Materiały do studiów nad historiografią PRL w zakresie historii najnowszej (V) (dok.), „Zeszyty Historyczne”, 1973, z. 25, s. 170–182 oraz Józef Lewandowski, Glossy historiograficzne (Na marginesie ,,Materiałów do studiów nad historiografią Polski Ludowej” Pawła Korca), „Zeszyty Historyczne” 1974, z. 27, s. 195–206
  6. ↑ B. Syzdek, B. Brzeziński, Krytyka i konstruktywny program. Na marginesie zebrania w Zakładzie Historii Partii, „Trybuna Ludu” nr 145, 27.05.1968, s. 3–4.
  7. ↑ Jan Sobczak, Warszawski epizod w życiu profesora Antoniego Czubińskiego. Z kart dziennika 1971–1974, Poznań 2005, s. 9–12
  8. ↑ Tadeusz Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 570–573, ​ISBN 978-83-235-0318-7​
  9. ↑ Jan Sobczak, Warszawski epizod w życiu profesora Antoniego Czubińskiego. Z kart dziennika 1971–1974, Poznań 2005, s. 9–10.
  10. ↑ W 1968 na fali kampanii antysemickiej została usunięta z Zakładu Historii Partii.
  11. ↑ Po roku 1971 pracowała w Centralnym Archiwum KC PZPR.
  12. ↑ Nekrolog; Po rozwiązaniu Zakładu Historii Partii pracowała w Centralnym Archiwum KC PZPR. Autorka haseł w Słowniku biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego. Zajmowała się wydawaniem źródeł do dziejów polskiego ruchu robotniczego. Wydała m.in. rękopisy Jana Strożeckiego. Pracowała też w Zakładzie Historii i Teorii Ruchu Zawodowego w Centrum Studiów Związków Zawodowych. Była redaktorem naczelnym pisma „Kwartalnik Historii Ruchu Zawodowego” (1988–1989).
  13. ↑ Spis abonentów m.st. Warszawy 1964-65

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Education - Grad Hat.svg
Autor: Krzysztof Szymański, Licencja: CC BY 2.5
Czapeczka studencka