Zakład poprawczy

Zakład poprawczy (ZP) (również dom poprawczy[1]) – specjalna placówka resocjalizacyjna dla nieletnich od 10. do 18. roku życia, skierowanych ze schroniska dla nieletnich. Zapewnia naukę i kształcenie zawodowe, zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowo-rekreacyjne.

Rodzaje zakładów poprawczych

Zakład poprawczy w Gdańsku
  • Zakłady resocjalizacyjne
    • o charakterze otwartym (młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej) i półotwartym,
    • o charakterze zamkniętym, dla wielokrotnych uciekinierów z zakładów otwartych i półotwartych,
    • o wzmożonym nadzorze wychowawczym dla wysoce zdemoralizowanych (po ukończeniu 16 roku życia).
  • Zakłady resocjalizacyjno-rewalidacyjne dla nieletnich upośledzonych umysłowo.
  • Zakłady resocjalizacyjno-terapeutyczne dla nieletnich
  • Zakłady readaptacyjne. Przesłanki, aby zostali umieszczeni w zakładzie readaptacyjnym są następujące:
    • odmawianie uczestnictwa w procesie wychowania, edukacji i terapii,
    • dopuszczanie się ucieczek, lub co najmniej dwukrotne zaniechanie powrotu z przepustki z uzasadnionymi podstawami do przypuszczania, że to się powtórzy,
    • co najmniej dwukrotne dopuszczanie się czynów zabronionych w czasie pobytu w schronisku dla nieletnich lub zakładzie poprawczym.

Prawa nieletniego w zakładach poprawczych

  • zapoznanie się z jego prawami,
  • zapoznanie się z jego obowiązkami,
  • prawo do opieki i warunków pobytu zapewniających higienę i bezpieczeństwo, ochronę przed formami przemocy fizycznej i psychicznej oraz poszanowanie jego godności osobistej,
  • prawo do świadczeń zdrowotnych,
  • prawo do życzliwego traktowania,
  • prawo do podtrzymywania więzi z rodziną naturalną,
  • prawo do korespondencji,
  • prawo do prywatności z ograniczeniami wynikającymi z rodzaju zakładu,
  • prawo uczestniczenia w życiu zakładu,
  • prawo do składania próśb, skarg i wniosków do właściwego organu.

Obowiązki nieletniego w zakładach poprawczych

  • uczestniczenie w procesie kształcenia i wychowania,
  • przestrzeganie regulaminu w zakładzie,
  • przestrzeganie zasad współżycia społeczeństwa,
  • przestrzeganie zasad higieny i dbałości o stan zdrowia,
  • przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie zakładu,
  • zakaz samowolnego opuszczania placówki,
  • wykonywanie prac pomocniczych o porządkowym charakterze związanych z funkcjonowaniem zakładu,
  • odpowiednie postawy wobec personelu,
  • posłuszeństwo wobec przełożonych oraz poprawne traktowanie innych wychowanków,
  • sprzątanie pomieszczeń w których przebywa wychowanek i utrzymanie porządku,
  • dbałość o kulturę osobistą i kulturę słowa,
  • terminowe powroty z przepustek i urlopów.

Nagrody i kary dla przebywających w zakładach poprawczych

Nagrody:

  • pochwała,
  • list pochwalny do sądu,
  • list pochwalny do rodziców,
  • rozmowa telefoniczna na koszt zakładu,
  • dodatkowe widzenie,
  • nagroda rzeczowa lub pieniężna,
  • podwyższenie kieszonkowego,
  • zgoda na wykonanie przedmiotu lub usługi na warsztatach szkolnych,
  • zgoda na udział w zajęciach, szkoleniach, imprezach poza zakładem,
  • zgoda na uczęszczanie do szkoły (poza zakładem),
  • zgoda na posiadanie przedmiotów wartościowych,
  • skrócenie, zawieszenie lub darowanie wymierzonej kary,
  • dodatkowe przepustki (3 dni),
  • urlop,
  • umieszczenie poza zakładem ze względów wychowawczych lub szkoleniowych (art. 90 ust. o Postępowaniu w sprawach nieletnich),
  • warunkowe zwolnienie (art. 86 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) – minimum pół roku kary.

Kary:

  • upomnienia,
  • zawiadomienie rodziców lub opiekunów o niewłaściwym zachowaniu,
  • zakaz rozmów telefonicznych do pierwszego miesiąca z wykluczeniem rozmów z rodziną lub opiekunem,
  • zakaz uczestnictwa w imprezach do 3 miesięcy,
  • obniżenie/utrata prawa do kieszonkowego do 3-4 miesięcy,
  • zakaz wyjścia poza teren zakładu do 3 miesięcy,
  • zakaz korzystania z przepustki i urlopu do 3 miesięcy,
  • wstrzymanie wniosków o mieszkanie przy zakładzie (art. 90 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich),
  • wstrzymanie wniosków o przedstawienie do warunkowego zwolnienia (art. 86 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich),
  • przeniesienie do innego zakładu o takim samym rodzaju.

Zobacz też

Przypisy

  1. zakład poprawczy, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-11-07].

Media użyte na tej stronie

Gdańsk Oliwa III Dwór.jpg
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Oliwa, III Dwór (budynek północny).