Zakrystia katedralna na Wawelu

Zakrystia katedralna
Symbol zabytku nr rej. A7 (nr rej. wzgórza wawelskiego)
Ilustracja
Zakrystia katedralna – widok od zewnątrz
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wawel, Kraków

Styl architektoniczny

gotyk

Fundator

biskup Nanker

Rozpoczęcie budowy

1320

Ukończenie budowy

1322

Plan budynku
Plan budynku
brak współrzędnych

Zakrystia katedralna, dawniej kaplica św. Małgorzatyzakrystia katedry wawelskiej. Znajduje się północnym ramieniu ambitu, na wschód od kaplicy Zebrzydowskiego. Od północy przylega do Skarbca Katedralnego, natomiast od południa do kaplicy Gamrata.

Historia

Obiekt powstał w latach 13201322, sumptem biskupa Nankera, jako kaplica pod wezwaniem świętej Małgorzaty. Powiększona w 2. połowie XV wieku. Wówczas przeznaczono ją na zakrystię. Wtedy też przebito wejście do skarbca katedralnego. Restaurowana w latach późniejszych.

Architektura

Zakrystia zachowała swój gotycki charakter, m.in. sklepienie krzyżowo-żebrowe ze zwornikami Święty Michał, Święta Małgorzata oraz zwornik przedstawiający wirującą rozetę. Zworniki te są szczególnie cenne przy rozpatrywaniu pochodzenia pierwszego warsztatu budowlanego gotyckiej katedry na Wawelu. Zworniki te są odosobnione w gotyckiej architekturze Małopolski, a także architekturze środkowej Europy, ponieważ w Czechach pojawiły się dopiero w 3. ćwierci XIV wieku[1]. Bardzo bliskie formalnie zworniki pojawiły się później na Śląsku (Paczków, Jelenia Góra, Gliwice, Strzegom)[1].

Na ścianach znajdują się obrazy: Matka Boska ze świętym Janem Ewangelistą i świętym Janem Chrzcicielem (XVII wiek), Apoteza księdza Marcina Baryczki (2. połowa XVII wieku), Grosz czynszowy (XVII wiek, kopia obrazu Tycjana), Święty Dominik pędzla Piotra Parisa (1731) oraz Męczeństwo świętego Wojciecha, Święty Kazimierz i Święty Mikołaj – trzy obrazy Tadeusza Konicza z XVIII wieku.

Przypisy

  1. a b Marek Walczak, Krzysztof J. Czyżewski, Z badań nad gotycką katedrą w Krakowie [Summary: A Contribution to Studies of the Gothic Cathedral in Cracow], „"Studia Waweliana", VIII, 1999, s. 21-51” [dostęp 2018-03-02] (ang.).

Bibliografia

  • Kuczman Kazimierz: Wzgórze Wawelskie. Przewodnik. Wydanie 2. Kraków 1988
  • Rożek Michał: Krakowska katedra na Wawelu. Przewodnik dla zwiedzających. Wydanie 3. Kraków 1989
  • Ludwikowski Leszek: Kraków i okolice. Przewodnik. Wydanie 3. uzup. Warszawa1991 ISBN 83-217-2823-5

Media użyte na tej stronie

Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
7599vik Wawel. Foto Barbara Maliszewska.jpg
Autor: Barbara Maliszewska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kraków, zespół Wzgórza Wawelskiego
Wawel-Zakrystia.JPG
Autor: Tsadee, Licencja: CC BY-SA 3.0
Katedra Wawelska - Zakrystia
Zakrystia na planie wnętrza Katedry Wawelskiej.png
Autor: Tsadee, Licencja: CC0
Zakrystia na planie katedry wawelskiej
ZakrystiaKatedralna-WidokOdZewnątrz-Wawel-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Zakrystia Katedralna na Wawelu w Krakowie. Widok od zewnątrz.