Zamek w Kożuchowie

Zamek w Kożuchowie
Symbol zabytku nr rej. 96 z 16.04.1958
Ilustracja
Zamek w Kożuchowie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kożuchów

Typ budynku

zamek

Ukończenie budowy

XIIIXIV wiek

Ważniejsze przebudowy

XVII, XVIII, 1976–1984

Kolejni właściciele

Henryk V Żelazny, Henryk VIII Wróbel, Henryk IX Starszy, Jan I Olbracht, Zygmunt I Stary i Zygmunt II August

Obecny właściciel

Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu Zamek

Położenie na mapie Kożuchowa
Mapa konturowa Kożuchowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek w Kożuchowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Kożuchowie”
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego
Mapa konturowa powiatu nowosolskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Kożuchowie”
Położenie na mapie gminy Kożuchów
Mapa konturowa gminy Kożuchów, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Kożuchowie”
Ziemia51°44′43″N 15°35′40″E/51,745278 15,594444

Zamek w Kożuchowie – murowana warownia[1] wybudowana w XIIIXIV wieku przez Piastów głogowsko-żagańskich w północno-zachodniej części Kożuchowa, w miejscu starszego drewniano-ziemnego grodu[2].

Historia

Zamek w swojej pierwszej fazie składał się z wieży-stołpu zbudowanego w dolnej części na planie czworoboku i okrągłej w górnej części. Wieżę otaczały wcześniejsze fortyfikacje ziemne. W późniejszym okresie otoczono ją murem na planie czworoboku, wewnątrz którego zbudowano od wschodu budynek mieszkalny. W 1369 roku, po śmierci księcia Henryka V Żelaznego, stała się siedzibą jego syna Henryka VIII Wróbla. Książę Henryk IX Starszy otoczył obiekt drugim ciągiem murów. Zamek w tym czasie był wprzęgnięty w system miejskich murów obronnych. Śmierć Henryka XI głogowskiego w 1476 roku spowodowała wojnę o sukcesję[2]. Na przełomie XV i XVI wieku zamek był w latach 1491–1498 w posiadaniu późniejszego króla polski Jana I Olbrachta, a w latach 1499–1506 Zygmunta I Starego, pełniących przed objęciem tronu funkcję namiestników księstwa głogowskiego w imieniu swojego starszego brata Władysława, będącego królem czeskim[3]. Od południa zbudowano budynek bramny. Następnie zamek był rezydencją książęcą, a od 1685 roku klasztorem zakonu karmelitów[3]. Dawna gotycka wieża została wkomponowana w zachodnie skrzydło mieszkalne, a cała warownia uległa przebudowie.

Po rozwiązaniu zakonu w 1810 roku miasto przekształciło obiekt w zbrojownię. W XIX wieku właścicielem zamku, aż do 1945 roku, była gmina ewangelicka[2], która w 1897 roku ufundowała od zachodu kościół na miejscu kaplicy zamkowej[3]. Warownia nie uległa zniszczeniom w 1945 roku podczas II wojny światowej. Generalny remont przeprowadzono w latach 1976–1984 przystosowując obiekt do działalności kulturalnej[3]. Obecnie czteroskrzydłowa budowla z kwadratowym dziedzińcem jest siedzibą Kożuchowskiego Ośrodka Kultury i Sportu Zamek[4].

Galeria

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 39-44. [dostęp 2014-08-01].
  2. a b c Kożuchów. www.zamkiobronne.pl. [dostęp 1.8.14].zły zapis daty dostępu
  3. a b c d Zamek książęcy w Kożuchowie. www.ziemialubuska.pl. [dostęp 2014-08-01].
  4. Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu Zamek. www.zamek.kozuchow.pl. [dostęp 2014-08-01].

Bibliografia

  • Tomasz Andrzejewski: Zamek w Kożuchowie - postulaty badawcze, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 6 (2009), Zielona Góra 2009
  • Folder promocyjny wydany przez UMiG Kożuchów, wyd. Promocja-Prestiż, Bydgoszcz 2001

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kożuchów-09.jpg
Autor: Skarabeusz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kożuchów - zamek
Kożuchów location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Kozuchow (js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kożuchów
Nowa Sól County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nowa Sól County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.05 N
  • S: 51.63 N
  • W: 15.43 E
  • E: 16.03 E
Kożuchów-05.jpg
Autor: Skarabeusz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kożuchów - zamek
Kozuchow-zamek-wnetrze.jpg
Autor: Skarabeusz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kożuchów-sala w zamku