Zarzecze (powiat żywiecki)

Artykuł

49°43′9.1″N 19°10′31.1″E

- błąd

4 m

WD

49°44'N, 19°10'E, 49°43'9.55"N, 19°10'30.94"E

- błąd

19445 m

Odległość

716 m

Zarzecze
wieś
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

żywiecki

Gmina

Łodygowice

Wysokość

341 m n.p.m.

Liczba ludności (2008)

1319

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

34-326[1]

Tablice rejestracyjne

SZY

SIMC

0059921

Położenie na mapie gminy Łodygowice
Mapa konturowa gminy Łodygowice, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zarzecze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zarzecze”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zarzecze”
Ziemia49°43′09,1″N 19°10′31,1″E/49,719194 19,175306
Strona internetowa

Zarzeczewieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Łodygowice, 2 km na północ od Żywca. Powierzchnia sołectwa wynosi 325,9 ha[2], a liczba ludności 1319, co daje gęstość zaludnienia równą 404,7 os./km².

Zarzecze jest miejscowością turystyczną w Kotlinie Żywieckiej, w historycznym regionie Żywiecczyzny, nad rzeką Żylicą uchodzącą tu do Jeziora Żywieckiego w bliskim otoczeniu gór, co umożliwia aktywny wypoczynek. Jako miejscowość turystyczna posiada bazę ośrodków wypoczynkowych oraz basen. W miejscowości funkcjonuje OSP oraz Ludowy Klub Sportowy „Jezioro Żywieckie” z własnym boiskiem. W roku 2014 w miejscowości uruchomiono Browar Zarzecze[3].

Historia

Najwcześniejsza wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z 1450 roku. Wtedy to ówczesny dziedzic miasta Żywca – Mikołaj Strzała herbu Kotwicz figuruje w regeście dokumentu sprzedaży wsi Zarzecze Janowi Ślizieniowi. Wioska ta musiała więc powstać najpóźniej w XIV wieku, a jej założycielem był jeden z wcześniejszych właścicieli miasta Żywca.

Historycznie miejscowość jest częścią Księstwa oświęcimskiego[4]. W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim leżała w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. Po unii lubelskiej w 1569 księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772[4]. Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze austriackim i leżała w granicach Austrii, wchodząc w skład Królestwa Galicji i Lodomerii.

Państwo Żywieckie posiadało 17 stawów rybnych, z czego aż 10 znajdowało się na obrzeżach Zarzecza. Istniały one prawdopodobnie już pod koniec XVI w. i zostały zlikwidowane ok. 1923 r., czego dowodzą opatrzone tą datą akty kupna terenu byłych stawów przez zarzeckich rolników od ówczesnego właściciela dóbr żywieckich – arcyksięcia Karola Habsburga.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.

W latach 60. XX wieku wybudowano tamę na rzece Sole w Tresnej, a obszar Zarzecza i okolicznych miejscowości przesiedlono. W tym miejscu powstał sztuczny zbiornik: Jezioro Żywieckie. W związku z tą inwestycją wyburzono łącznie ponad 1200 budynków, a ponad 4000 mieszkańców musiało opuścić ten teren. W czerwcu 2022 w Zarzeczu przy ulicy Plażowej zostały postawione dwie pamiątkowe tablice opisujące historię Zarzecza przed powstaniem Jeziora Żywieckiego. Pierwsza z nich opisuje codzienne życie, tradycje i zwyczaje mieszkańców Starego Zarzecza i okolicznych terenów. Druga tablica prezentuje obszar Zarzecza na początku lat 60. XX wieku przed zalaniem wraz ze wskazaniem listy gospodarzy zamieszkujących tamtejsze tereny[5].

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Wszystkich Świętych).

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1605 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. UG Łodygowice: Statut Sołectwa Zarzecze. [w:] uglodygowice.bip.org.pl [on-line]. 2006. [dostęp 2010-12-07].
  3. Browar Zarzecze czyli rzemieślniczy gigant. polskieminibrowary.pl, 27 czerwca 2014. [dostęp 2015-07-22].
  4. a b Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867.
  5. Redakcja, Tablice pamiątkowe w Zarzeczu, ŻywiecInfo [dostęp 2022-06-14] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Zarzecze - koło Żywca.JPG
Autor: Kokorik, Licencja: CC BY 3.0
Wieś Zarzecze koło Żywca - widok z wałów otaczających Jezioro Żywieckie
POL gmina Łodygowice COA.svg
Gmina Łodygowice coat of arms
Żywiec County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Żywiec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:

N: 49.84 N S: 49.38 N W: 18.90 E

E: 19.50 E