Zbigniew Abrahamowicz

Zbigniew Abrahamowicz
Data i miejsce urodzenia

2 października 1938
Chodorów

Data i miejsce śmierci

14 sierpnia 1990
Szczecin

Zawód, zajęcie

architekt

Alma Mater

Politechnika Gdańska,
Wydział Architektury

Stanowisko

pracownik Wydziału Architektury
Urzędu Miejskiego
w Szczecinie

Zbigniew Abrahamowicz (ur. 2 października 1938 w Chodorowie koło Lwowa, zm. 14 sierpnia 1990[a][1][2][3] w Szczecinie) – polski architekt związany ze Szczecinem, twórca projektu Teatru Letniego oraz projektów wielu kościołów, obiektów kultury, oświaty i służby zdrowia, lokali gastronomicznych, założyciel regionalnej szkoły budownictwa domów jednorodzinnych.

Życiorys

Urodził się niedługo przed wybuchem II wojny światowej w okolicach Lwowa. Po wojnie skończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej (1964). Przez 25 lat pracował w Wydziale Architektury Urzędu Miejskiego w Szczecinie[1]. Zajmował się projektowaniem kierunków odbudowy i rozbudowy miasta, z troską o zgodność z przedwojenną koncepcją miasta-ogrodu – z zachowaniem jak największych obszarów zieleni w Śródmieściu i dużych dzielnic willowych, takich jak Pogodno lub Głębokie (od roku 2008 miasto jest promowane jako „Floating Garden” – pływający ogród)[4].

Zaprojektował "Aleję Fontann" - zlokalizowany na pasie między jezdniami i okolony rzędami lip, zespół naprzemiennie położonych fontann, zieleńców i miejsc pod pawilony kawiarniane. Aleja Fontann powstała w Szczecinie w 1974, na odcinku al. Jedności Narodowej (obecnie al. Papieża Jana Pawła II) pomiędzy pl. Lotników, a pl. Grunwaldzkim[5].

W późniejszych latach Zbigniew Abrahamowicz projektował obiekty – w tym kościoły – o nowoczesnej architekturze, wkomponowane w otoczenie o stylu historycznym. Charakterystycznym przykładem jest kościół Parafii Świętego Krzyża przy ul. Wieniawskiego[1][6]. Jest to pierwszy z nowych kościołów wybudowanych w powojennym Szczecinie. Żelbetowa konstrukcja o nowatorskiej formie została wkomponowana w tło poniemieckiej dzielnicy willowej[6]. Historyk sztuki, dr Maria Łopuch, uczestnicząca w plebiscycie Stowarzyszenia Architektów Polskich i Gazety Wyborczej „Skarby Szczecińskiej Architektury”, zaproponowała uznanie tego kościoła za jeden z takich skarbów pisząc, że jest to najbardziej monumentalna budowla projektu Zbigniewa Abrahamowicza w Szczecinie i świetne połączenie nowej i zabytkowej architektury[7].

Na harmonię innej budowli projektu Zbigniewa Abrahamowicza z otoczeniem przyrodniczym – Parkiem Kasprowicza – zwróciła uwagę inna uczestniczka plebiscytu, Helena Freino, urbanistka z Zakładu Urbanistyki, Planowania Regionalnego i Zarządzania ZUT. Za jeden ze „Skarbów Szczecińskiej Architektury” zaproponowała uznać Teatr Letni[b][8][9].

Zbigniew Abrahamowicz stworzył też regionalną szkołę budowy domów jednorodzinnych. Był doradcą wielu młodych projektantów, kształtujących nowy estetyczny ład miasta[1].

Projekty (wybór)[1]

1
Teatr Letni w Szczecinie w roku 2005
2
Aleja Jana Pawła II („Aleja Fontann”) w roku 2008
3
Monument na dawnym cmentarzu żydowskim (ul. Jacka Soplicy)
4
Kościół Św. Krzyża w Szczecinie
5
Kościół św. Brata Alberta w Szczecinie
6
Kościół Najświętszego Zbawiciela w Rewalu

Uwagi

  1. ↑ Datę zgonu podano według internetowej wyszukiwarki miejsca pochówku w Szczecinie. W Encyklopedii Szczecina (wyd. 1999) zamieszczono datę 14 lipca 1990).
  2. ↑ Wymienione obiekty, zaprojektowane przez Zbigniewa Abrahamowicza i zamieszczone na listach propozycji Marii Łopuch i Heleny Freino, nie znalazły się wśród zwycięzców plebiscytu. Zwycięzcami plebiscytu „Skarby Architektury Szczecina” (w sześciu kategoriach) zostały: zabytkowy budynek Wydziału Elektrycznego ZUT, nowy gmach Książnicy Pomorskiej, przedwojenne osiedle mieszkaniowe „Cegłówka” (ul. Stołczyńska, osiedle pracowników Papierni Skolwin, nowe osiedle przy ul. Dziennikarskiej i Koszarowej w Dąbiu, Las Arkoński (kategoria Przedwojenne otwarte przestrzenie publiczne) i część Parku Kasprowicza z Pomnikiem Czynu Polaków (kategoria Powojenne otwarte przestrzenie publiczne)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Abrahamowicz Zbigniew. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 21. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).Sprawdź autora:1.
  2. ↑ leśniaczek: Abrahamowicz Zbigniew. [w:] Biogram [on-line]. www.polskaniezwykla.pl. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  3. ↑ Abrahamowicz Zbigniew. [w:] Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie [on-line]. cmentarze.szczecin.pl. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  4. ↑ Elżbieta Czekiel-Świtalska: Rola zieleni na przykładzie centrum Szczecina. [w:] Przestrzeń i FORMA'13 [on-line]. www.pif.zut.edu.pl. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  5. ↑ Aleja Fontann na Jana Pawła II. [w:] zdjęcie [on-line]. Fotopolskawiadomosci.gazeta.pl. [dostęp 2017-01-16]. (pol.).
  6. ↑ a b c Kościół Św. Krzyza przy ul. Wieniawskiego. [w:] Powojenne budynki użyteczności publicznej [on-line]. szczecin.gazeta.pl, 2011-10-25. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  7. ↑ Maria Łopuch: Kościół św. Krzyża przy ul. Wieniawskiego, 1971–1981, arch. Zbigniew Abrahamowicz. [w:] Plebiscyt Skarby Architektury Szczecina [on-line]. szczecin.gazeta.pl. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  8. ↑ Helena Freino: Teatr Letni im. Heleny Majdaniec – park Kasprowicza (proj. Zbigniew Abrahamowicz). [w:] Plebiscyt Skarby Architektury Szczecina [on-line]. szczecin.gazeta.pl. [dostęp 2013-01-09]. (pol.).
  9. ↑ Wojciech Jachim: Wybraliśmy nowe Skarby Architektury Szczecina. [w:] Gazeta.pl > Szczecin > Wiadomości [on-line]. szczecin.gazeta.pl, 2011-10-31. [dostęp 2013-01-10]. (pol.).
  10. ↑ tees: Amfiteatr – Teatr Letni im. Heleny Majdaniec w Parku Kasprowicza, proj. Zbigniew Abrahamowicz, 1975. [w:] Architektura w Szczecinie. TOP 10 najciekawszych budowli „małego Paryża” [on-line]. bryla.gazetadom.pl, 2012-09-27. [dostęp 2013-01-10]. (pol.).
  11. ↑ Kościół Najświętszego Zbawiciela w Rewalu. www.polskaniezwykla.pl. [dostęp 2013-01-10]. (pol.).
  12. ↑ K. Bielawski: Szczecin. Cmentarz żydowski w Szczecinie przy ul. Ojca Beyzyma. kirkuty.xip.pl. [dostęp 2013-01-10]. (pol.).
  13. ↑ Kliniska. Trasa E-14. Karczma „U Anny”. [w:] WPUT Pomerania [on-line]. fotopolska.eu, 2012-09-26. [dostęp 2013-01-10]. (pol.).
  14. ↑ Tomasz Sachanowicz, Twórczość Zbigniewa Abrahamowicza na tle architektury Szczecina lat 1945-1989, „Studia z architektury nowoczesnej / Studies on the Modern Architecture”, 6, 2018, s. 237–253, DOI: 10.11588/.2018.6.61598 [dostęp 2019-07-28] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Kosciol Sw Krzyza ul Wieniawskiego Szczecin.jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kosciół Św. Krzyża przy ul. Wieniawskiego w Szczecinie
Kosciol sw Brata Alberta Glebokie Szczecin.jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kosciół św Brata Alberta na osiedlu Glębokie w Szczecinie
Szczecin ul Soplicy dawny cmentarz zydowski.jpg
Pomnik upamiętniający dawny cmentarz żydowski przy ul. Soplicy w Szczecinie
SZN 08 AJPII.JPG
Autor: Mateusz War., Licencja: CC BY-SA 3.0
Aleja Jana Pawła II, Szczecin, Polska
Rewal, kościół pw. Najświętszego Zbawiciela (2).jpg
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rewal, kościół pw. Najświętszego Zbawiciela