Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński
podpułkownik dyplomowany obserwator | |
Data i miejsce urodzenia | 27 lub 29 grudnia 1892 Warszawa |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 12 stycznia 1954 Glasgow |
Przebieg służby | |
Lata służby | do 1945 |
Siły zbrojne | Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne |
Formacja | Lotnictwo Wojska Polskiego |
Jednostki | 1 Pułk Lotniczy |
Stanowiska | zastępca dowódcy pułku |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka |
Odznaczenia | |
Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński (ur. 27 lub 29 grudnia 1892 w Warszawie, zm. 12 stycznia 1954 w Glasgow) – podpułkownik dyplomowany obserwator Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 27[1][2][3][4] lub 29[5][6] grudnia 1892 w Warszawie, w rodzinie Stefana i Wandy z Kryńskich[1]. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie oraz wyższe szkoły wojskowe w Warszawie i Paryżu. Od 1914 służył w armii rosyjskiej[1]. Był podporucznikiem Gwardii w Izmaiłowskim Pułku Gwardii[7].
8 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem od dnia 15 lipca 1916[8] i przydzielony do Szkoły Oficerskiej w Dęblinie[9]. 28 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w wojskach lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10]. W 1921 ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[2]. Po ukończeniu kursu został skierowany do służby w Departamencie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 27. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk lotniczy[3]. W następnym roku pełnił służbę w Wyższej Szkole Wojennej, pozostając oficerem nadetatowym 1 pułku lotniczego[11].
7 listopada 1924 został przeniesiony z 1 pułku lotniczego do Wyższej Szkoły Wojennej na stanowisko wykładowcy operacyjnej służby Sztabu Generalnego[12][13]. 1 grudnia 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 8. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[14]. W 1928 pełnił służbę w Oddziale IV Sztabu Generalnego[15]. 18 czerwca 1930 został zwolniony ze stanowiska delegata Sztabu Głównego przy Dyrekcji PKP Poznań, pozostawiony bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[16]. Z dniem 31 grudnia 1930 został przeniesiony w stan spoczynku[17]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas w „dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”[6].
16 marca 1932 rozpoczął pracę w Departamencie Polityczno-Ekonomicznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych na stanowisku prowizorycznego radcy ministerstwa w VI stopniu służbowym (od 19 stycznia 1933 – radcy ekonomicznego)[4]. Od 1 sierpnia 1933 do 15 października 1934 był kierownikiem Konsulatu RP w Leningradzie[18].
Po kampanii wrześniowej przedostał się do Wielkiej Brytanii w RAF otrzymał numer służbowy P-1185[19]. Od 9 października 1940 przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay[20]. Podczas pobytu w tym obozie namalował kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, który w Wielkanoc 1941 roku zawieszono w nad ołtarzem głównym kościoła św. Andrzej (obecnie wisi w bocznej kaplicy)[21]. W październiku 1941 roku otrzymał zgodę na opuszczenie obozu i zamieszkanie w okolicach Glasgow[22]. 3 marca 1950 został naturalizowany przez władze brytyjskie, w tym okresie pełniąc funkcję wykładowcy w szkole handlowej (Commercial College) i zamieszkując w Glasgow[23], gdzie zmarł i został skremowany[24].
Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (pod murem IV-18)[25].
Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński 20 czerwca 1920 ożenił się z Zofią z Borzysławskich[1].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych[26]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[4]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[4]
- Komandor z Gwiazdą Orderu św. Grzegorza Wielkiego (Stolica Apostolska)[1]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Korony (Włochy)[1]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Grobu Świętego (1931, Stolica Apostolska)[27]
- Kawaler Orderu Maltańskiego (SMOM)[1]
7 października 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o przyznanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[28][29].
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 594.
- ↑ a b Spis oficerów 1921 ↓, s. 351, 829.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 244.
- ↑ a b c d Rocznik Służby Zagranicznej 1933 ↓, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 546.
- ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 851.
- ↑ Памяти героев ↓.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 19 grudnia 1918, poz. 324.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 383.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 12 lutego 1921 roku, s. 265.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927, 943, 1499.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 7 listopada 1924 roku, s. 664.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 9.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 733.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 540, 546.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 201.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 398.
- ↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 160.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 88.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 201.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 60.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 96.
- ↑ The Edinburgh Gazette, 25.04.1950
- ↑ Deaths, „The Glasgow Herald”, 10, 13 stycznia 1954, s. 1 [dostęp 2021-06-20] (ang.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Śreniawa - Borzysławscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2021-06-20] .
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 381
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-06-21]..
- ↑ Łoza 1938 ↓, s. 594, wg autora był odznaczony Medalem Niepodległości.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933. Warszawa: Klub Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej, 1933.
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
- Krzysztof Kaczmarski: Nie tylko Rothesay. Oficerskie obozy izolacyjne oraz obóz dyscyplinarny dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii (1940-1943). Rzeszów-Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020. ISBN 978-83-8098-813-2.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 594. [dostęp 2021-06-22].
- Wojciech Skóra: Konsekwencje przewrotu majowego w polskiej służbie konsularnej, [w:] Zamach stanu Józefa Piłsudskiego 1926 roku, Lublin 2007, s. 405-424
- Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Пражмовский Збигнев Стефанович (ros.). Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej Zarząd ds. utrwalenia pamięci poległych w obronie Ojczyzny. [dostęp 2021-06-21].
Media użyte na tej stronie
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Naramiennik podpułkownika lotnictwa
Autor: Skukifish, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino di 1^ classe dell'Ordine di San Gregorio Magno (Santa Sede)
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
ribbon of the medal of grand officier of the Order of the Crown of Italy, during the Kingdom of Italy.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Autor: Delehaye, Licencja: CC BY-SA 3.0
OESSG Ordine Equestre del Santo Sepolcro di Gerusalemme - Nastrino di Commendatore con Placca
Autor: Arturolorioli, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of Malta ribbon (Knight of Honour and Devotion)
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Zbigniewa Beliny-Prażmowskiego-Kryńskiego na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera Pod murem IV, rząd 1, grób 18)