Zielkowo


Artykuł

53°35'09"N 19°44'01"E

- błąd

38 m

WD

53°35'N, 19°41'E

- błąd

20689 m

Odległość

1664 m

Zielkowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

iławski

Gmina

Lubawa

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

14-229[1]

Tablice rejestracyjne

NIL

SIMC

0480550

Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubawa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Lubawa, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Położenie na mapie powiatu iławskiego
Mapa konturowa powiatu iławskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Ziemia53°35′09″N 19°44′01″E/53,585833 19,733611

Zielkowowieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

Zielkowo powstało w XIV wieku, zostało założone, podobnie jak większość miejscowości w okolicy, na prawie chełmińskim. Obszar tej wsi wynosił 30 włók, z czego 3 włóki były we władaniu sołtysa. Na przełomie XVI i XVII wieku należało do dóbr stołowych biskupów chełmińskich[2]. Wiadomo, że w XVI wieku istniała tu karczma oraz młyn, której właścicielem od 1672 roku był Marcin Krauze. Po likwidacji własności biskupów lubawskich, w związku z rozbiorami Polski, Zielkowo pozostało we władaniu króla Prus. Istniało tutaj w tamtych czasach 25 zagród. W 1872 roku mieszkańcy wsi przeżyli spory pożar, który pochłonął 27 zagród. W 1885 roku Zielkowo liczyło 514 mieszkańców, natomiast w 1928 – 510.

Zielkowo w okresie międzywojennym było wsią przygraniczną, granica przebiegała wzdłuż rzeki Drwęcy. Od dawna Zielkowo należało do gminy Rożental, jeszcze podczas Zaboru Pruskiego. Akta mieszkańców od 1874 roku były zapisywane w Urzędzie Stanu Cywilnego w Rożentalu (obecnie znajdują się w Archiwum Państwowym w Olsztynie). Szkoła powstała w 1822 roku, budynek istnieje do dziś, lecz znajdują się w nim lokale mieszkalne. W 1921 roku stacjonowała tu placówka 13 batalionu celnego, następnie placówka Straży Celnej „Zielkowo”[3]. a od 1928 placówka Straży Granicznej I linii „Zielkowo”[4].

W czasie II wojny światowej bogatsi mieszkańcy wsi zostali wywłaszczeni ze swoich gospodarstw i wywiezieni do obozów w Smukale i Potulicach. W wywłaszczonych gospodarstwach zostały osadzone rodziny niemieckie pochodzące z Besarabii.

Wieś należy do parafii św. Jakuba Apostoła w Kazanicach.

We wsi znajduje się jednostka ochotniczej straży pożarnej.

Historyczne budowle

  • ruiny młyna
  • stara drewniana chata chłopska z XIX wieku, kryta trzciną
  • stare domy ceglane z XIX wieku, tzw. gburów, charakterystyczne dla Ziemi Lubawskiej
  • kapliczka z XIX wieku
  • pałacyk leśniczego, tzw. Placówka
  • budynek szkoły z XIX wieku

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1621 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Inwentarz dóbr biskupstwa chełmińskiego z r. 1614 : z uwzględniem późniejszych do r. 1759 inwentarzy, Toruń 1927, s. IV.
  3. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 231.
  4. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 13. ISBN 83-87424-77-3.

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Iława County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Iława County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.93 N
  • S: 53.40 N
  • W: 19.11 E
  • E: 19.97 E
POL gmina Lubawa COA.svg
Herb Gminy wiejskiej Lubawa. (Zobacz też: Lubawa - gmina miejska)