Zmarzła Przełączka Wyżnia

Zmarzła Przełączka Wyżnia
Ilustracja
Zmarzła Przełęcz, Zmarzłe Czuby, Zmarzła Przełączka Wyżnia i Mały Kozi Wierch
Państwo

 Polska

Pasmo

Karpaty, Tatry Wysokie

Sąsiednie szczyty

Mały Kozi Wierch, Zmarzłe Czuby

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zmarzła Przełączka Wyżnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zmarzła Przełączka Wyżnia”
Ziemia49°13′07,4″N 20°01′15,9″E/49,218722 20,021083

Zmarzła Przełączka Wyżnia (niem. Obere Ödkarscharte, słow. Vyšné zmrzlé sedlo, węg. Felső-Fagyottavi-csorba[1]) – głęboko wcięta, wąska przełęcz w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich, oddzielająca główny wierzchołek Małego Koziego Wierchu od znajdujących się w jego wschodniej grani Zmarzłych Czub. Granią przez przełęcz poprowadzony jest szlak Orlej Perci. Z przełęczy do Kotła Zmarzłego Stawu Gąsienicowego schodzi głęboki żleb Honoratka[2], dawniej zwany Żydowskim Żlebem i jeszcze dziś tak oznaczany na niektórych mapach[3]. Obie nazwy mają niejasną genezę, starsza może pochodzić od żydowskiego turysty, Kurta Langfeldesa, który zginął w tym miejscu w 1925 r.[4] Pierwsze odnotowane wejścia:

  • granią – ks. Walenty Gadowski z osobami towarzyszącymi – ok. 1902 r., podczas wejścia na Mały Kozi Wierch z Dolinki Pustej na siodło pomiędzy Zmarzłymi Czubami, przez zachodni wierzchołek Zmarzłych Czub, Zmarzłą Przełączką Wyżnią na Mały Kozi Wierch,
  • podejście od strony północnej, żlebem – Stanisław Krystyn Zaremba 20 września 1927 r.; wcześniej żlebem podeszli do ok. 2/3 wysokości Stanisław Kowenicki, Mieczysław Szczuka 10 lipca 1925 r. podczas prowadzonej akcji ratunkowej po zgłoszeniu zaginięcia turysty[5].

Strome zejście z Małego Koziego Wierchu do wcięcia Zmarzłej Przełączki Wyżniej ubezpieczone jest łańcuchami. Na przełęczy tej szlak Orlej Perci ponad żlebem Honoratka przewija się na stronę północną i trawersuje północne ściany Zmarzłych Czub półką nad Kotłem Zmarzłego Stawu. Przejście to ubezpieczone jest łańcuchami na długich kotwach i klamrami[6]. Często aż do późnego lata zalega tutaj śnieg[7]. Do 2012 r. miało tu miejsce 6 wypadków śmiertelnych[6].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony – przez przełęcz przebiega znakowana czerwono Orla Perć z przełęczy Zawrat na Krzyżne (na odcinku Zawrat – Kozi Wierch od lipca 2007 r. ruch odbywa się wyłącznie w kierunku wschodnim z Zawratu w kierunku Koziego Wierchu). Czas przejścia z Zawratu na Kozi Wierch: 2:50 h[8]
Zejście do Zmarzłej Przełączki
Szlak Orlej Perci w Zmarzłej Przełączce
Przejście ponad żlebem Honoratka
Przełęcz zimą

Przypisy

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2019-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski, Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8.
  3. Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  4. Gropa.pl. Nazewnictwo: Żydowski Żleb [dostęp 2012-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06].
  5. Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część II. Zawrat – Żółta Turnia, Warszawa: Sport i Turystyka, 1951.
  6. a b Dariusz Dyląg, Orla Perć: przewodnik wysokogórski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-50-3.
  7. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  8. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Mountain pass 12x12 n.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Honoratka T8.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Łańcuchy nad żlebem Honoratka
Orla Perć a6.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Orla Perć (High Tatra Mountains)
Dolina Gasienicowa, Maly Kozi Wierch.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Zmarzła Przełęcz i Mały Kozi Wierch
Zmarzła Przełączka Wyżnia A.jpg
Autor: Adam Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zmarzła Przełączka Wyżnia
Zejscie-z-koziego-wierchu.jpg
Autor: Hochlik, Licencja: CC BY 2.5
Orla Perć.