Zmitrok Biadula

Samuił Płaunik
Самуіл Плаўнік
Zmitrok Biadula
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1886
Pasadziec

Data i miejsce śmierci

3 listopada 1941
Uralsk

Język

rosyjski, białoruski

Zmitrok Biadula, biał. Змітрок Бядуля, właśc. Samuił Płaunik, biał. Самуіл Плаўнік (ur. 23 kwietnia 1886 w Pasadźcu, zm. 3 listopada 1941 w okolicach Uralska) – klasyk literatury białoruskiej, poeta, pisarz i satyryk.

Życiorys

Urodził się w niezamożnej rodzinie białoruskich Żydów w miejscowości Pasadziec (ówczesny powiat wileński, obecny rejon łohojski). Pobierał nauki w jeszebie, następnie pracował jako korepetytor i sprzedawca. Pisać zaczął w 1907 roku, początkowo po rosyjsku. Publikował utwory w prasie petersburskiej oraz wileńskim piśmie „Mołodyje Porywy”. W 1910 zamieścił prozę poetycką w „Naszej Niwie”. Interesował się już wtedy folklorem, toteż przyjął pseudonim Zmitrok Biadula[a][1].

Opisywał wieś przed rewolucją październikową, np. w powieści Saławiej (1927, pol. „Słowik”). Napisał powieść socrealistyczną Jazep Kruszynski (cz. 1–2, 1929–32), której akcja toczy się w latach 20. XX wieku, a także napisał autobiografię U drymuczych lasach (1939)[2]. Wydał również zbiory nowel: Na zaczarowannych honiach (1923, pol. „Na zaczarowanych polach”), Apawiadanni (1926, pol. „Opowiadania”), Pa projdzienych scieżkach (1940, pol. „Po przebytych ścieżkach”)[3].

Uwagi

  1. czyli „bidulka, nieszczęśnik”, patrz: Swiatłana Kurs, Urbanizacja jako trauma i szansa: miasto i wieś w literaturze białoruskiej XX–XXI wieku W: Obce/swoje – Miasto i wieś w kulturze Białorusi, Polski, Rosji, Ukrainy, Katarzyna Glinianowicz, Katarzyna Kotyńska (red.), Kraków 2017, s. 243.

Przypisy

  1. Znad Wilii, Res Publica, 2006, s. 39
  2. Biadula Zmitrok, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-03-21].
  3. Mieczysław Brachmer, Mały słownik pisarzy narodów europejskich ZSRR, Wiedza Powszechna, 1966, s. 34.

Media użyte na tej stronie