Zofia Vetulani

Zofia Vetulani
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Zofia Julia Vetulani

Data i miejsce urodzenia

30 marca 1893
Tarnów

Data i miejsce śmierci

23 września 1981
Warszawa

Zawód, zajęcie

urzędniczka

Partia

SP, SD

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (nadany dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zofia Vetulani, ok. 1910
fot. Bernard Henner (junior)

Zofia Vetulani[a] (ur. 30 marca 1893 w Tarnowie, zm. 23 września 1981 w Warszawie) – polska urzędniczka państwowa, działaczka społeczna i polityczna. W II Rzeczypospolitej urzędniczka w dziale budżetowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (1921–1939). W czasie II wojny światowej internowana w Rumunii (1939–1945), gdzie działała m.in. jako sekretarka zarządu koła kobiet przy Amerykańskiej Komisji Pomocy Polakom – YMCA w obozie uchodźców w Braili i w Drăgășani oraz sekretarka konsula generalnego RP Jerzego Lechowskiego. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej urzędniczka wydziałów finansowych i budżetowych: Urzędu Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski (1945–1947), Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie (1947–1950) i prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie (1950–1958).

Życiorys

Zofia Vetulani urodziła się 30 marca 1893[1][b] w Tarnowie[2]. Była córką inżyniera Franciszka Vetulaniego (1856–1921) i Katarzyny z domu Ipohorskiej-Lenkiewicz (1868–1915). Miała troje rodzeństwa: brata Stanisława oraz siostry Marię i Cecylię.

W 1911 ukończyła Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej w Krakowie. W latach 1911–1916 studiowała filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1917 ukończyła roczny kurs dla abiturientów szkół średnich Akademii Handlowej w Krakowie[2].

Pracę zawodową rozpoczęła jako aspirantka służby kasowej w Komunalnej Kasie Oszczędności Miasta Tarnowa (od 1 stycznia 1918 do 31 grudnia 1920). 1 stycznia 1921 została zatrudniona w dziale budżetowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie, gdzie pracowała kolejno jako stażystka, kontroler i skarbnik w stopniu podreferendarza aż do wybuchu II wojny światowej[2].

7 września 1939, po niemieckiej agresji na Polskę, Zofia Vetulani została ewakuowana z Warszawy na wniosek ministra spraw wewnętrznych, z poleceniem wywozu z kraju pieniędzy, pieczęci i dokumentów ministerialnych. Dziesięć dni później, wraz z częścią członków rządu, przekroczyła granicę polsko-rumuńską. Powierzony sobie depozyt aktowy i pieniężny przechowała aż do 22 listopada 1939, kiedy przekazała go dyrektorowi biura MSW Antoniemu Robaczewskiemu. Środki pieniężne zostały zdeponowane na koncie Komisji Ochrony Mienia Państwowego przy Ambasadzie RP w Bukareszcie[2].

Przez cały okres wojny Zofia Vetulani była internowana w Rumunii. Od grudnia 1939 do lutego 1940 pełniła funkcję społecznej sekretarki zarządu koła kobiet przy Amerykańskiej Komisji Pomocy Polakom – YMCA w obozie uchodźców w Braili. Od lutego do sierpnia 1940 była sekretarką Jerzego Lechowskiego, konsula generalnego RP na okręgi Braila, Galati i Tulcea. W okresie od listopada 1940 do marca 1941 ponownie została sekretarką koła kobiet przy AKPP YMCA w Drăgășani. Następnie była przewodniczącą koła kobiet w Craiovej (od listopada 1941 do listopada 1943) oraz pracownicą fizyczną w polskim zakładzie szewskim w Craiovej (od marca 1944 do czerwca 1945). Wiosną 1945 wstąpiła do Związku Patriotów Polskich w Craiovej[2].

W lipcu 1945, po powrocie do Polski, Zofia Vetulani zgłosiła się do pracy w Ministerstwie Administracji Publicznej z prośbą o delegację służbową do Olsztyna. Po przyjeździe zamieszkała z siostrą Cecylią i siostrzeńcem Witoldem de Nisau w mieszkaniu przy ulicy Warmińskiej 7. 21 sierpnia 1945 została zatrudniona jako urzędniczka w Wydziale Finansowym Urzędu Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski, a następnie – od początku 1947 roku – pełniła obowiązki kierownika oddziału kontroli rachunkowej Wydziału Budżetowo-Gospodarczego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie[2].

Grób Zofii Vetulani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Od 1 stycznia 1948, na mocy zarządzenia Ministerstwa Ziem Odzyskanych, została zakwalifikowana do grupy pracowników „o wyjątkowo wysokich kwalifikacjach fachowych w zakresie administracji ogólnej” i awansowana do stopnia referendarza w VII grupie służbowej z prawem do wyższego uposażenia. Od 1 stycznia 1949 do 4 czerwca 1950 była samodzielną księgową i referendarzem w Wydziale Budżetowo-Gospodarczym Urzędu Wojewódzkiego, a od 5 czerwca 1950 do 1 stycznia 1955 w Wydziale Finansowym Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. Następnie objęła stanowisko starszej księgowej w tym samym wydziale. Z dniem 30 czerwca 1958 została przeniesiona w stan spoczynku[2].

Była członkinią Stronnictwa Pracy i Stronnictwa Demokratycznego[2].

Zmarła 23 września 1981[2]. Została pochowana w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 218-3-17)[c][1].

Odznaczenia

Rodzina

Uwagi

  1. Właśc. Zofia Julia Vetulani.
  2. Niektóre źródła błędnie podają datę urodzenia 31 marca 1893. Zob. Robert Syrwid. „Ambasadorka Watykanu”, czyli Cecylii Vetulani potyczki z władzą ludową. Nieznany list do Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z 1955 roku. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. 2, s. 375–399, 2012. 
  3. W kwaterze 218, rząd 3, numer 27.
  4. Wykaz niekompletny.

Przypisy

Media użyte na tej stronie

POL Srebrny Krzyż Zasługi 2r BAR.svg
Baretka: Srebrny Krzyż Zasługi (nadany dwukrotnie) – III RP (1992).
Zofia Vetulani w młodości.jpg
Zofia Vetulani w młodości.
Grób Vetulanich na Powązkach.jpg
Autor: Franek Vetulani, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób rodzin Vetulani i de Nisau na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie – kwatera 218, rząd 3, numer 27.

Pochowani: Franciszek Vetulani (1856−1921); Cecylia Vetulani (1908–1980); Zofia Vetulani (1893–1981);

Witold de Nisau (1924−1998).
Zofia Vetulani w 1953.jpg
Zofia Vetulani w 1953.